Document Type : The scientific research paper
Authors
1 PhD student of Quran and Hadith Sciences Candidate of Law, Islamic Azad University, Sciences and Research Branch, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Training the Qur’an, Islamic Azad University, Sciences and Research Branch, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Qur’an and Hadith Sciences, Faculty of Theological Law and Political Sciences, Islamic Azad University, Sciences and Research Branch, Tehran, Iran
Abstract
Keywords
Article Title [Persian]
Authors [Persian]
نظریات تفسیری، معرفت بشری شامل فهم انسان از کلام الهی است. و هیچ نظریه متنی در خلا شکل نمیگیرد. وقایع و جریانات مبرز در جامعه اعم از سیاسی، فرهنگی، گفتمانهایی را در جامعه ایجاد میکند. در سده اخیر رویدادهای اجتماعی چون ورود مارکسیسم و لیبرالیسم و ناسیونالیسم و دیگر مکاتب و تشکیل نهادهای بینالمللی و حقوق بشری و رخدادن اصلاحگرایی دینی، مبارزه با استعمار در کشورهای اسلامی، و غیره، گفتمانهایی در جامعه ایجاد کرد که موجب تغییر نگرشهای علمی و علوم انسانی و اسلامی و به تبع آن تفسیر قرآن داشت. این گفتمانها در نسبت با تفسیر سنتی چهارده قرن گذشته، به شکل تفسیر بازاندیشانه یا نواندیشانه رویداد و از با توجه به ادعای جاودانگی قرآن، این جاوادانگی وامدار تناسب آن با زمانه است و تفسیر و خوانش قرآن عهدهدار این بهروزآوری است. لذا این نوشتار تلاش میکند، با استمداد از مباحث اجتماعی و نگرش تحلیلی به گفتمانهای مؤثر در سدههای اخیر پرداخته و انعکاس این گفتمانها و نظرات جدید و نوآورانه مفسران و محققان به شکل مصداقهای عینی از تأثیر این گفتمانها بسنجیم. مهمترین گفتمانهای منتخب؛ گفتمان اصلاحگری دینی و بازگشت به قرآن، گفتمان مکاتب جدید و ایسمها ، گفتمان علوم تجربی بود .البته گفتمانهای موثر دیگری قطعا وجود دارد که در این نوشتار مجال پرداختن به آن نیست. هدف از این پژوهش دستیابی به خودآگاهی در تفسیرهای گفتمان محور و تلاش برای مفهومینهکردن گفتمانهاست. و سعی در ارائه چارچوبی برای بخشی از عوامل موثر در نوآوری تفسیری است.
Keywords [Persian]