Document Type : The scientific research paper

Author

• علی سعیدی

مدرس گروه معارف اسلامی دانشگاه خاتم الانبیاء( ص). تهران، ایران.

Abstract

سوره بقره بنا بر ادله تاریخ نگاری، نخستین سوره ای است که پس از هجرت در مدینه نازل شده که تنوع و گستردگی موضوعات در این سوره، سبب شد که نزول دو ساله ای به فاصله سال های اول تا دوم هجرت را برای آن در نظر داشته باشیم. در بحبوحه ی عصر نزول این سوره، جامعه ای که رسول خدا (ص) در آن ظهور کرد، جامعه ی یک پارچه نبود، بلکه بر عکس از قبایل، گروه ها و جماعات متفرق و پراکنده ای شکل گرفته بود که فقدان دولت مرکزی و نبود دین واحد سبب شده بود که هیچ گونه وجه هویتی مشترک نداشته باشد و لذا بخش مهمی از حیات سیاسی – اجتماعی آن ها در و جنگ با یکدیگر سپری شد. اما با تلاش رسول خدا (ص) این جامعه متفرق و پراکنده به جامعه ای یک دست با هویت اسلامی تبدیل شد.
بنابراین سوره بقره، فرآیند جامعه سازی دینی در مدینه را گام به گام به پیش برده و در این مسیر، بسترهای مناسبی برای آسیب پذیری جامعه نبوی وجود داشته است. از آنجا که این بسترها می توانست شرایط مساعدی در جهت تضعیف و فروپاشی انسجام داخلی جامعه نبوی و در نتیجه وقوع نقض عهد جمعی و پراکنده شدن مؤمنین از پیرامون پیامبر (ص) را از طریق تضعیف ارتباط و عهد و میثاق مؤمنان با خداوند ایجاد نماید، خداوند در سوره بقره ابتکار عمل را در دست گرفته و با طراحی یک مدل مهندسی، مسیر انسجام بخشی به جامعه نبوی را فراهم می نماید.

Keywords

• «قرآن»
• «هویت اجتماعی»
• «عصر مدنی»
• «تاریخ نگاری»
• «بقره»

Article Title [Persian]

Social Identity of Civil Society Based on Historiography Process of Surah Al-Baqarah

Author [Persian]

• Ali Saeedi

Lecturer in the Department of Islamic Studies, Khatam Al-Anbia University, Tehran, Iran.

Abstract [Persian]

According to historiographical evidence, Surah al-Baqarah was the first Surah that was revealed after the Hijrah in Madinah. The variety and extent of the topics in this Surah caused it to be revealed two times during the first and second years of the Hijrah. During its revelation, the society in which the Messenger of God (PBUH) appeared was not uniformed, rather it was formed by scattered tribes, groups, and masses. The lack of a central government and a single religion had caused them not to have a common identity. Therefore, an important part of their political-social life was spending in war with each other. With the efforts of the Messenger of God (PBUH), this scattered society turned into a united form with an Islamic identity. Surah al-Baqarah has advanced the process of building a religious community in Medina step by step, and in this way, there have been suitable platforms for the vulnerability of the prophetic community. Since these platforms could create favorable conditions for the weakening and collapse of the internal cohesion of the prophetic community and as a result of the violation of the collective covenant and the scattering of the believers from around the Prophet (PBUH), in Surah al-Baqarah, through designing an engineering model, God provided the path of integration and cohesion in the prophetic society

Keywords [Persian]

• Qur’an
• Social Identity
• Civil Age
• Historiography
• Surah al-Baqarah