Social Identity of Civil Society Based on Historiography Process of Surah Al-Baqarah

Document Type : The scientific research paper

Author

Lecturer in the Department of Islamic Studies, Khatam Al-Anbia University, Tehran, Iran.

Abstract

According to historiographical evidence, Surah al-Baqarah was the first Surah that was revealed after the Hijrah in Madinah. The variety and extent of the topics in this Surah caused it to be revealed two times during the first and second years of the Hijrah. During its revelation, the society in which the Messenger of God (PBUH) appeared was not uniformed, rather it was formed by scattered tribes, groups, and masses. The lack of a central government and a single religion had caused them not to have a common identity. Therefore, an important part of their political-social life was spending in war with each other. With the efforts of the Messenger of God (PBUH), this scattered society turned into a united form with an Islamic identity. Surah al-Baqarah has advanced the process of building a religious community in Medina step by step, and in this way, there have been suitable platforms for the vulnerability of the prophetic community. Since these platforms could create favorable conditions for the weakening and collapse of the internal cohesion of the prophetic community and as a result of the violation of the collective covenant and the scattering of the believers from around the Prophet (PBUH), in Surah al-Baqarah, through designing an engineering model, God provided the path of integration and cohesion in the prophetic society.

Keywords

Article Title [Persian]

هویت اجتماعی جامعه مدنی با تکیه بر فرآیند تاریخ‌نگاری سوره بقره

Author [Persian]

  • علی سعیدی
مدرس گروه معارف اسلامی دانشگاه خاتم‌الانبیاء(ص)، تهران، ایران.
Abstract [Persian]

سوره بقره بنا بر ادله‌ی تاریخ‌نگاری، نخستین سوره‌ای است که پس از هجرت در مدینه نازل شده که تنوع و گستردگی موضوعات در این سوره، سبب شد که نزول دو ساله‌ای به فاصله سال‌های اول تا دوم هجرت را برای آن درنظر داشته باشیم. در بحبوحه‌ی عصر نزول این سوره، جامعه‌ای که رسول خدا (ص) در آن ظهور کرد، جامعه‌ای یکپارچه نبود، بلکه برعکس از قبایل، گروه‌ها و جماعات متفرق و پراکنده‌ای شکل گرفته بود که فقدان دولت مرکزی و نبود دین واحد سبب شده بود که هیچ‌گونه وجه هویتی مشترک نداشته باشد و لذا بخش مهمی از حیات سیاسی- اجتماعی آنها در جنگ با یکدیگر سپری شد. اما با تلاش رسول خدا (ص) این جامعه متفرق و پراکنده به جامعه‌ای یکدست با هویت اسلامی تبدیل شد.
بنابراین سوره بقره، فرآیند جامعه‌سازی دینی در مدینه را گام به گام به پیش برده و در این مسیر، بسترهای مناسبی برای آسیب‌پذیری جامعه نبوی وجود داشته است. از آنجا که این بسترها می‌توانست شرایط مساعدی در جهت تضعیف و فروپاشی انسجام داخلی جامعه نبوی و در نتیجه وقوع نقض عهد جمعی و پراکنده شدن مؤمنین از پیرامون پیامبر (ص) را از طریق تضعیف ارتباط و عهد و میثاق مؤمنان با خداوند ایجاد نماید، خداوند در سوره بقره ابتکار عمل را در دست گرفته و با طراحی یک مدل مهندسی، مسیر انسجام بخشی به جامعه نبوی را فراهم می‌نماید.

Keywords [Persian]

  • قرآن
  • هویت اجتماعی
  • عصر مدنی
  • تاریخنگاری
  • بقره

References

The Holy Quran
Ālūsī, Mahmoud (1415 AH). Rūh al-Ma'ānī fī Tafsīr al-Qur’an al-‘Azīm. Beirut: Dar al-Kutub al-‘Ilmīyah.
Bahjatpour, Abdul Karim (2015). Recognition of the Qur’anic Surahs. Qom: Tamhid Institute.
Barqī, Ahmad bin Mohammad bin Khalid (1371 AH). Al-Mahāsin. Qom: Dar al-Kutub al-Islamīya.
Buqā’ī, Ibrahim bin Omar (1415 AH). Nazm al-Durar fī Tanāsub Āyat wal-Suwar. Beirut: Dar al-Kutub al-‘Ilmīyah.
Darwazah, Mohammad ‘Izzah (1421 AH). Al-Tafseer al-Hadith. Beirut: Dar al-Gharb al-Islami.
Dīyār Bekrī, Sheikh Hossein (nd). Ta’rīkh al-Khamīs fī Ahwāl Anfus al-Nafīss. Beirut: Dar Sader.
Fakhr Rāzī, Muhammad bin Omar (1420 AH). Mafātīh al-Ghayb. Beirut: Dar 'Ihyā’ al-Turāth al-Arabī.
Farābī, Abu Nasr (1985). Fusūl Mutanazi'a. Tehran: Abu Zahra Library.
Himyarī Kalā'ī, Abu al-Rabī' (1420 AH). Al-Iktifā’ bimā Tadammanahū min Maghāzī Rasoul Allah wal-Thalāthat al-Khulafā’. Beirut: Dar al-Kutub al-‘Ilmīyah.
Ibn Hishām (1996). The Biography of Ibn Hisham [Translated by Hashem Rasouli.] Tehran: Ketabachi Publications.
Ibn Jawzī (1412 AH). Al-Muntazam fī Ta’rīkh al-Umam wal-Mulūk. Beirut: Dar al-Kutub al-‘Ilmīyah.
Jawadi Amoli, Abdullah (2013). The Commentary of Tasnim. Qom: Asra Publishing Center.
Khakban, Suleiman (2009). The Holy Qur’an and Social Designing, Interdisciplinary Qur’anic Research Journal, Shahid Beheshti University, 1(3): 7-17.
Khalīfa bin Khayāt (1415 AH). History of Khalīfa. Beirut: Dar al-Maktab al-‘Ilmīya.
Makarem Shirazi, Nasser et al. (1992). The Commentary of Nemooneh. Tehran: Dar al-Kutub al-Islamīya.
Mughnīyah, Mohammad Jawad (1424 AH). Al-Tafsīr al-Kāshif. Qom: Dar al-Kutub al-Islamīya.
Nejati, Mohammad Osman (2002). Qur’an and Psychology [Translated by Abbas Arab.] Mashhad: Astan Quds.
Qurashī, Ali Akbar (1996). Commentary of Ahsan al-Hadith. Tehran: Printing and Publishing Center.
Qutb, Sayed (1425 AH). Fī Zilāl al-Qur’an. Beirut: Dar al-Shorouk.
Salehi Dimashqī, Muhammad bin Yusuf (1414 AH). Ubul al-Hudā wal-Rashād fī Sīrat Khayr al-‘Ibād. Beirut: Dar al-Kutub al-‘Ilmīyah.
Shahātah, Mahmoud (1986). An introduction to Research on the Goals and Objectives of the Surahs of the Holy Qur’an [Translated by Seyed Mohammad Bagher Hojjati.] Qom: Islamic Culture Publishing House.
Suyūtī, Jalaluddin Abdulrahman (1421 AH). Al-Itqān fī ‘Ulūm al-Qur’an. Beirut: Dar Al-Kitab Al-Arabi.
Tabātabā’ī, Mohammad Hossein (1390 AH). Al-Mīzān fī Tafsīr al-Qur’an. Beirut: Al-A'lamī Institute for Press.
Tabrisī, Fadl bin Hassan (1993). Majma' al-Bayān fī Tafsīr al-Qur'an. Tehran: Nasser Khosrow.
Tabrisī, Fadl bin Hassan (1998). Tafsīr Jawāmi' al-Jāmi' [Translated by Ali Abdul Majidi and Abdul Ali Sahibi.] Mashhad: Astan Quds Razavi Publishing House.
Tūsī, Mohammad bin Hasan (1414 AH). Al-'Amālī. Qom: Dar al-Taqwā.
Tūsī, Mohammad bin Hasan (1986). Tahdhīb al-Ahkam. Tehran: Dar al-Kutub al-Islāmīya.
Tūsī, Mohammad bin Hasan (nd). Al-Tibyān fī Tafsīr al-Qur'an. Beirut: Dar 'Ihyā’ al-Turāth al-Arabī.
Zamakhsharī, Mahmoud (nd). Al-Kashāf. Beirut: Dar al-Fikr.
 
Quran and Religious Enlightenment
Volume 4, Issue 2 - Serial Number 8
January 2024
Pages 19-40

Files

History

  • Receive Date: 14 December 2022
  • Revise Date: 20 April 2023
  • Accept Date: 18 April 2023

Share

How to cite

Statistics