حکمت ها و نتایج تفاوت های فردی بر پایه آیات و روایات

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم قرآن وحدیث دانشگاه حکیم سبزواری؛ سبزوار، ایران.

2 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

تفاوت‌های فردی یکی از بنیادی‌ترین واقعیت‌های زندگی انسان‌ است. شناخت تفاوت‌ها، حکمت‌ها و نتایج آنها اهمیت بسزایی در ساخت جهان‌بینی انسان و تعاملات اجتماعی او دارد. از سوی دیگر، پاسخ به پرسش‌ها و رفع ابهاماتِ پیرامون موضوع مهمی همچون عدل الهی، در گرو شناخت حکمت‌ها و نتایج تفاوت‌های فردی است. این پژوهش با تفاوت گذاشتن میان حکمت (فلسفه وجود) و نتیجه (پیامد حضور) تفاوتهای فردی، آیات و روایات مرتبط با موضوع را بررسی می‌کند. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است بدین صورت که پس از گردآوری آیات و روایات با ابزارهای جستجوی کتابخانه‌ای، به تحلیل محتوای آنها می‌پردازد. رهاورد پژوهش در خصوص حکمت تفاوت‌ها گویای آن است که: اراده الهی، خداشناسی، استخدام و به کارگیری افراد، قوام زندگی بشر، ایجاد جایگاههای متفاوت و وظایف گوناگون، شناخت یکدیگر، آزمایش الهی و نمایش عدل الهی از مهم‌ترین حکمت‌های تفاوت‌های فردی در آیات و روایات هستند. همچنین مهم‌ترین نتایج و پیامدهای این تفاوت‌ها عبارتند از: تفاوت در مسئولیت‌ها، قضاوت نکردن یکدیگر، مشورت، پرهیز از عیب‌جویی و سرزنش دیگران، عفو و عذرپذیری و رعایت توان در تکالیف.

کلیدواژه‌ها


The Holy Qur’an [Persian translation by
Mohammad Mahdi Fouladvand].
Abdal, Batul et. Al (2018). "Study and analysis
of the principle of individual differences in
education from the point of view of Qur'anic
commentators", Researches of Science and
Religion, v. 10. N. 2. pp. 3-24.
Ibn Bābiwayh Qumī, Muhammad bin Ali
(1997). Al-Amālī [Translator: Mohammad
Baqer Kamarei,] Tehran: Ketabchi, Sixth
edition.
Ibn Shu’ba Harrānī, Hasan bin Ali (1997).
Rahavard-e Kherad (translation of Tuhf al-
‘Uqūl) [Translator: Parviz Atabaki,] Tehran:
Farzan-e Rooz publishing and research, first
edition.
Ibn Manzūr, Jamal al-Din Abulfazl Muhammad
bin Mukrim (1408 AH). Lisān al-‘Arab,
Beirut: Dar ‘Ihyā’ al-Turāth al-‘Arabī.
Bukhari, Muhammad bin Ismail (2011). Sahih
al-Bukhari [Translator: Abdul Ali Noor
Ahrari,] Np: Shaykh al-Islam Ahmad Jam,
first edition.
Basiri, Hamidreza; Gohary, Maryam; Akrami,
Seyed Mohammad (2014). “Individual
differences caused by genetic factors from
the perspective of the Qur’an and the
traditions of the Infallibles (AS).” Thaqalain
Research Journal, Volume 2, Number 2.
Summer, pp. 229-254.
Pakzad, Abdul Ali (2008). “Testing and trial in
the Qur'an,” Qur'anic Researches, V. 14, N.
55 and 54. Summer and Autumn, pp. 377-
343.
Permuzik - Chamorro, Thomas (2013).
Individual Differences, [Persian Translator:
Yahya Seyed Mohammadi,] Tehran: Rawan
Publishing House, first edition.
Rāghib Esfahani, Hossein bin Mohammad
(2009). Al-Mufardat fi Gharib al-Qur'an,
[Persian translator: Sayed Gholamreza
Khosravi Hosseini,] Tehran: Mortazavi
Publications, 4th edition.
Sobhani, Jaf’ar (nd). Al-Insāf fī Masā’il Dām
fīha al-Ikhtilāf, Qom: Imam Sadiq (AS)
Institute.
Sayed Qutb, Ibrahim Hossein Al-Shazilī (1412
AH). Fī Zilāl al-Qur’an, Beirut-Cairo: Dar
al-Shorūq.
Sharif Razī, Abul Hasan Muhammad Bin Al
Hussein (2005). Nahj al-Balagheh,
[translator: Nasser Makarem Shirazi,] Qom:
Madrasa al-Imam Ali bin Abi Talib (AS).
first edition.
Shafī’īyūn, Mahnaz (2015). “Inferring
educational consequences resulting from
gender differences from Islamic teachings,”
Ethic Quarterly, v. 6, n. 22, Summer, pp.
273-310.
Shahbazi, Iraj (2006). “The difference of yes,
the difference of no (an anthropological
criticism of children's education system),”
Farhangan Magazine, numbers 29 and 30,
Autumn and Winter, pp. 1-41.
Shahsavari Goghri, Amin; Rashidi, Somayeh;
Movahedinia, Javad; Shahsawari Gogri,
Ehsan (2007). “Looking at the differences
between men and women from the point of
view of Nahj al-Balagha,” Conference on
Women in the Islamic Legal System: Islamic
Azad University (Astara Branch), Volume 1.
pp. 8-1.
Salehi, Akbar (2014). “Philosophy of trial and
testing in the Qur'an and traditions and its
constructive role in human education,”
Educational Teachings in the Qur'an and
Hadith, Autumn and Winter, v. 1, n. 2, pp.
112-97.
Tabātabā’ī, Sayed Mohammad Hossein (1999).
Al-Māzīn fī Tafsīr al-Qur'an, [translator:
Seyed Mohammad Baqer Mousavi
Hamdani,] Qom: Jami’ Modaresin
Publications, fifth edition.
Kadkhodaei, Mohammadreza (2008). “The
right of punishment and its basis from the
perspective of Islam and human schools,”
Ma'rifat, No. 2, pp. 161-143.
Kulainī, Muhammad bin Yaqub (1996). Usul
Kafi, [translator: Mohammad Baqer
Kamarei,] Qom: Osveh, third edition.
Kulainī, Muhammad bin Ya’qub (1407 AH).
Usūl Kāfī, Researched by: Ali Akbar
Ghafari; Mohammad Akhundi, Tehran: Dar
al-Kutub al-Islamiyya, 4th edition.
Ganjali, Asadullah; Teimourian, Morteza;
Abdul Hosseinzadeh, Mohammad (2012).
“Investigation of the standards of
competence in the Qur’an,” Islam and
Management Research, v. 3, n. 1 (7),
Autumn and Winter, pp. 114-91.
Ganji, Hamzah (1996). Psychology of
Individual Differences, Tehran: Be'tha
Publications Institute, 6th edition.
Majlisī, Mohammad Baqir (1403 AH). Bihār
Al-Anwār, Al-Wafā’ Foundation, second edition.
Makarem Shirazi, Nasser (1995). The
Commentary of Nemooneh, [written by a
group of writers,] Tehran: Dar al-Kutub alIslamiya, 32nd edition.
Makarem Shirazi, Nasser (2006). Research on
Ways to Escape Usury, Prepared and Edited
by Abul Qasim Olyan Nejadi, Qom: AlImam Ali Bin Abi Talib (AS) Seminary, first
edition.
Nekouei Moghadam, Mahmoud; Pirmoradi
Bezenjani, Narges (2010). “The role of
individual differences and personality traits
of employees in their organizational
behavior,” Management Era, v. 4, n. 4, pp.
126-131.