نویسندگان فرهیخته و محترم، ضرورت دارد که مقالات خود را در راستای روشنگری شبهات پیرامون مباحث دینی حتما با پاسخگویی بر محور قرآن به انجام رسانند .  نگارش مقالات تحت شرایط ذیل قابل قبول برای ارسال هستند:

۱- چالش های مطرح شده پیرامون مباحث دینی با رویکرد پرداختن به شبهات پیرامون قرآن و پیامبر اکرم(ص) و کتب مقدس در حیطه شناساندن زبان قرآن و نظرات علمی روشنفکران و مستشرقین و شخصیت های معروف خارجی و داخلی در این زمینه و مباحث مرتبط تفسیری و فرهنگی و اجتماعی و فقهی و سیاسی دینی و فلسفی و کلامی و زبان ادبیات عرب که صددرصد با قرآن کریم مطرح و پاسخ داده شوند قابل قبول این مجله است گرچه امکان استفاده معقول از احادیث مرتبط در صورت قرآن محور بودن مطالب مقاله، بلااشکال است.

۲-نحوه پردازش مقالات پیرامون شبهات با رعایت صحیح طرح مطالب مرتبط و منسجم آن چالش در کلیه قسمت های مقاله و شاخص نمودن شبهه و پاسخ به آن از طریق منبع اصلی قرآن کریم و منابع فرعی همانند تفاسیر و روایات امری بسیار مهم است که تفاوت چشمگیر مقالات بیان کننده شبهات و حل و فصل آنها را با مقالات علمی و آموزشی صرف، مشخص می نماید.

۳-عدم پذیرش مقالات علی الظاهر با عناوین پیرامون شبهات ولی حاوی پراکنده گویی که از هر دری سخنی دارد و یا مقالاتی که جنبه تاریخی و آموزشی صرف دارد و از مقصد اصلی پاسخگویی به شبهات بر اساس متن قرآن کریم دور شده و غفلت ورزیده است.

۴- استقبال فراوان مجله از مقالات نویسندگان فرهیخته و دانشمند به ویژه در قشر اساتید و دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی علی الخصوض دانشجویان مقطع دکتری در جهت پاسخگویی به شبهات مطرح شده پیرامون مباحث دینی است که از طرف افراد کج فهم و مغرض و ملحد که از اقسام نقاط دنیا در اینترنت به سم پاشی علیه خدا و رسولانش و کتب مقدس و ترویج دین در جامعه امروز به تخریب و لوث نمودن مباحث دینی می پردازند و موجبات دین ستیزی و دین گریزی را در جوامع مهیا می سازند و به نوعی دین را مخالف علم معرفی می نمایند.

۵- مقالات پاسخ دهنده به شبهات می بایست در جهت شناساندن نقطه نظرات ناب قرآن و رسول اکرم(ص) و أئمه أطهار(ع) و روشنگری انسجام راه هدایت از حضرت آدم(ع) تا پیغمبر خاتم(ص) و در راستای حفظ وحدت اسلامی و برطرف نمودن اختلافات علمی و اجتماعی و فرهنگی و سیاسی دینی و ادبی جامعه پویای جهان اسلام باشد.

۶- قابل ذکر است تمامی نویسندگان مقالات در صورت بارگزاری مقاله به زبان فارسی در سامانه مجله، پس از تایید چاپ توسط داوران، می بایست جهت ترجمه آن به انگلیسی با پرداخت هزینه لازمه به مترجمین مجله، پروسه ترجمه را سریعتر انجام دهند و از سویی افرادی که مقاله خویش را به زبان انگلیسی در سامانه بارگزاری کرده انددقت نمایند که با بارگزاری آن، همزمان می بایست مقاله خود را به زبان فارسی نیز در ایمیل مجله ارسال نمایند و در صورت تایید چاپ این مقالات می بایست جهت ویراستاری با پرداخت هزینه لازمه به مترجمین مجله، پروسه ویراستاری را سریعتر انجام دهند. ارسال مقالات به زبان فارسی در ایمیل مجله همزمان با بارگزاری مقاله انگلیسی در سامانه، داوری را برای داوران محترم فارسی زبان امکان پذیر می نماید زیرا در حال حاضر اکثر داوران مجله فارسی زبان هستند.

۷- مجله قرآن و روشنگری دینی از تمامی افراد دارای شرایط مناسب علمی و تحصیلی مرتبط با مباحث قرآنی و دینی که تمایل به داوری مقالات این مجله را دارند دعوت می نماید که در سامانه ثبت نام نموده و در قسمت قبول داوری موافقت خویش را علامت مثبت بگذارند و از همراهی و همکاری شما عزیزان کمال سپاس و قدردانی را دارد.

 فراخوان تمامی دانشگاهیان و نویسندگان محترم فرهیخته به نگارش مقالات با شرایط و استفاده از الگوی ذیل برای چاپ در مجله علمی پژوهشی قرآن و روشنگری دینی

Quran and Religious Enlightenment

راه ارتباط با نشریه:

quranjournals2020@pnu.ac.ir

شرایط پذیرش و نگارش مقالات بر اساس الگو

نویسندگان فرهیخته و محترم، ضرورت دارد که مقالات خود را در راستای روشنگری شبهات پیرامون مباحث دینی حتما با پاسخگویی بر محور قرآن به انجام رسانند . نگارش مقالات تحت شرایط ذیل قابل قبول برای ارسال هستند چالش های مطرح شده پیرامون مباحث دینی با رویکرد پرداختن به شبهات پیرامون قرآن و پیامبر اکرم(ص) و کتب مقدس در حیطه شناساندن زبان قرآن و نظرات علمی روشنفکران و مستشرقین و شخصیت های معروف خارجی و داخلی در این زمینه و مباحث مرتبط تفسیری و فرهنگی و اجتماعی و فقهی و سیاسی دینی و فلسفی و کلامی و زبان ادبیات عرب که صددرصد با قرآن کریم مطرح و پاسخ داده شوند قابل قبول این مجله است گرچه امکان استفاده معقول از احادیث مرتبط در صورت قرآن محور بودن مطالب مقاله، بلااشکال است. نحوه پردازش مقالات پیرامون شبهات با رعایت صحیح طرح مطالب مرتبط و منسجم آن چالش در کلیه قسمت های مقاله و شاخص نمودن شبهه و پاسخ به آن از طریق منبع اصلی قرآن کریم و منابع فرعی همانند تفاسیر و روایات امری بسیار مهم است که تفاوت چشمگیر مقالات بیان کننده شبهات و حل و فصل آنها را با مقالات علمی و آموزشی صرف، مشخص می نماید. عدم پذیرش مقالات علی الظاهر با عناوین پیرامون شبهات ولی حاوی پراکنده گویی که از هر دری سخنی دارد و یا مقالاتی که جنبه تاریخی و آموزشی صرف دارد و از مقصد اصلی پاسخگویی به شبهات بر اساس متن قرآن کریم دور شده و غفلت ورزیده است. استقبال فراوان مجله از مقالات نویسندگان فرهیخته و دانشمند به ویژه در قشر اساتید و دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی علی الخصوض دانشجویان مقطع دکتری در جهت پاسخگویی به شبهات مطرح شده پیرامون مباحث دینی است که از طرف افراد کج فهم و مغرض و ملحد که از اقسام نقاط دنیا در اینترنت به سم پاشی علیه خدا و رسولانش و کتب مقدس و ترویج دین در جامعه امروز به تخریب و لوث نمودن مباحث دینی می پردازند و موجبات دین ستیزی و دین گریزی را در جوامع مهیا می سازند و به نوعی دین را مخالف علم معرفی می نمایند. مقالات پاسخ دهنده به شبهات می بایست در جهت شناساندن نقطه نظرات ناب قرآن و رسول اکرم(ص) و أئمه أطهار(ع) و روشنگری انسجام راه هدایت از حضرت آدم(ع) تا پیغمبر خاتم(ص) و در راستای حفظ وحدت اسلامی و برطرف نمودن اختلافات علمی و اجتماعی و فرهنگی و سیاسی دینی و ادبی جامعه پویای جهان اسلام باشد. قابل ذکر است تمامی نویسندگان مقالات در صورت بارگزاری مقاله به زبان فارسی در سامانه مجله، پس از تایید چاپ توسط داوران، می بایست جهت ترجمه آن به انگلیسی با پرداخت هزینه لازمه به مترجمین مجله، پروسه ترجمه را سریعتر انجام دهند و از سویی افرادی که مقاله خویش را به زبان انگلیسی در سامانه بارگزاری کرده انددقت نمایند که با بارگزاری آن، همزمان می بایست مقاله خود را به زبان فارسی نیز در ایمیل مجله ارسال نمایند و در صورت تایید چاپ این مقالات می بایست جهت ویراستاری با پرداخت هزینه لازمه به مترجمین مجله، پروسه ویراستاری را سریعتر انجام دهند. ارسال مقالات به زبان فارسی در ایمیل مجله همزمان با بارگزاری مقاله انگلیسی در سامانه، داوری را برای داوران محترم فارسی زبان امکان پذیر می نماید زیرا در حال حاضر اکثر داوران مجله فارسی زبان هستند. مجله قرآن و روشنگری دینی از تمامی افراد دارای شرایط مناسب علمی و تحصیلی مرتبط با مباحث قرآنی و دینی که تمایل به داوری مقالات این مجله را دارند دعوت می نماید که در سامانه ثبت نام نموده و در قسمت قبول داوری موافقت خویش را علامت مثبت بگذارند و از همراهی و همکاری شما عزیزان کمال سپاس و قدردانی را دارد. الگوی آموزشی لازم الاجرا در نگارش مقاله دراین نشریه الگوی شناخت شبهه و چگونگی پاسخ بر اساس قرآن کریم یکی از شاخه های مطالعاتی در حوزه پژوهش های قرآنی که گونه بندی در آن اهمیت دارد، شبهات و انکاریه ها پیرامون قرآن است. با وجود تلاش های مؤثری که در زمینه شبهه پژوهی قرآنی صورت گرفته است به علت تمرکز غالب مؤلفان بر پاسخگویی، ارائه یک گونه بندی جامع از شبهات در حاشیه قرار گرفته است. با توجه به این که تقسیم بندی علمی شبهات یکی از لوازم شبهه پژوهی بوده و پیش نیازی برای پاسخ دهی روشمند به شبهات محسوب می شود ضرورت دارد که قبل از ارائه هر گونه دفاع و ردیه بدان پرداخته شود. با گسترش شبهات علیه قرآن و به دنبال آن رواج مطالعات شبهه پژوهی در دوران معاصر و به کارگیری روش های علمی برای دسته بندی گونه های مختلف شبهات، ضروری است تا طی روش علمی برای پاسخگویی بر اساس قرآن کریم و مستندات تاریخی و نظرات دانشمندان مسلمان به این مهم پرداخته شود. گستردگی دامنه، حساسیت موضوع و تنوع مطالب در بحث پاسخ به شبهات، در دورانی که معارضان، انتقادات هدفمندی را با انگیزه شبهه افکنی علیه قرآن شکل داده اند، می طلبد تا دفاع از قرآن و حفظ اعتقادت دین باوران به شکل سیستمی و روشمند به خود انجام پذیرد و رد و دفع شبهات بر اساس این الگو انجام گیرد. گستردگی دامنه، حساسیت موضوع و تنوع مطالب در بحث پاسخ به شبهات، نیازمند طی روش علمی برای پاسخگویی است به گونه ای که از این مسیر می توان به «هنر مدیریت شبهه» نیز یاد کرد. در دورانی که معارضان، انتقادات هدفمندی را با انگیزه شبهه افکنی علیه قرآن شکل داده اند، ضرورت دارد دفاع از قرآن و حفظ اعتقادت دین باوران نیز شکل سیستمی و روشمند به خود بگیرد و رد و دفع شبهات بر اساس این الگو دنبال شود. یکی از مؤثرترین عناصر در این فرایند، پرداختن به سنخ شناسی و نوع شناسی شبهات، قبل از ارائه هر گونه دفاعیه و پاسخ است که با روش های مختلفی از جمله روش استقرایی صورت می گیرد. در این شیوه از گونه بندی ابتدا داده ها از منابع مختلف جمع آوری شده سپس بر اساس الگوی مشابهت و با در نظر گرفتن وجوه مشترک، در دسته ها و زیرگونه ها طبقه بندی می شوند. بدین گونه که ابتدا شبهات از منابع مختلف شامل تفاسیر، کتابهای پاسخ به شبهات، آثار مستشرقان و مسیحیان تبشیری و ... جمع آوری شده سپس با لحاظ قواعد گونه بندی، دسته بندی شده اند. گزینش دسته های کلی و زیرگونه ها نیز بر اساس دو عنصر الگوی شبهات معارضان و وجود مشابهت منطقی، صورت گرفته و برای هر یک مصادیقی به عنوان نمونه ذکر شده است. قاابل ذکر است این مطالب برای شناخت دقیق تر از مبحث شبهات پیرامون قرآن و مباحث دینی است و توصیه می گردد که برای فهم دقیق تر به مقالات مرتبط از جمله مقاله «گونه شناسی شبهات در مطالعات قرآنی و تبیین طرحوارة شبهه پژوهی در مجله پژوهشنامه قرآن و حدیث» مراجعه گردد.

۱) شبهات مصادر قرآن اینگونه مطالعات از سوی مستشرقین و مبشرین مسیحی در پژوهش های اسلامی با انگیزه یافتن مصادر دینی یا غیر دینی برای مفاهیم قرآنی تأسیس شده است. ایشان مدعی هستند که به ندرت می توان به تفکری دینی در قرآن برخورد کرد که از یهودیت و مسیحیت اخذ نشده باشد که در اوایل قرن بیستم در محافل علمی غرب، ظهور رسمی پیدا کرده است. آنچه محرز است این است که رویکرد «نقد» و«نقد مصدری» در اصل روشی برای «نقد کتاب مقدس» بوده و با نظریاتی در اوایل قرن بیستم در محافل علمی غرب ظهور رسمی پیدا کرده و به محیط و فرهنگ جاهلی که خود از فرهنگ جاهلیت شامل عقاید و شعائر،احکام و قوانین،شعر جاهلی،شبهه تاریخ مندی متن است.سایر مصادر عبارتند از: حنفاء که اکثریت مستشرقان و در رأس آنها اسپرنگر «حنیفیه» را یکی از مهمترین عوامل نفوذ ایده های توحیدی در محیط مکه و یکی از منابع قرآن دانسته اند. صابئان مستشرقین عقیده دارند قرآن برخی از شعائرخود چون نماز، روزه، حج و قربانی را از صابئان اقتباس کرده است. آیین های زرتشتی و هندی برخی از مستشرقان اسطوره های فارس و آریایی را از مصادر اصلی قرآن به حساب آورده و با این پیش فرض که یکی از تولدهای نمادین در اسطوره ها، تولد غیر متعارف فرزند از مادر باکره و گزینش او از طرف نیروهای ماوراء طبیعی است و داستانهایی مانند ولادت عیسی(ع) را برگرفته از اسطوره های هندوان معرفی نموده اند. مسیحیت شعار مشهور تبشیریان «الإسلامُ هَرْطَقَةٌ مسیحیة» است که از قرون وسطی تعالیم اسلامی و مفاهیم قرآنی را بدعتی مسیحی به حساب آورده و در برخی از این افسانه ها، محمد(ص) کشیشی مسیحی معرفی شده که از کلیسا جدا شده و برای خود دیانت جدیدی را تأسیس کرده است. شبهات مسیحیت در سه زیرگونه قرار داده می شوند: مواردی که بین قران و عهد جدید مشترک است. مواردی که قرآن از عهد جدید اخذ کرده است. مواردی که فقط در قرآن ذکر شده و در انجیل نیامده است. یهودیت مستشرقین پیامبر(ص) را متهم کرده اند که با هدف جذب یهودیان، برخی از عقایدشان را در دین خود وارد کرده است و با ارائه مصادیقی از تعالیم تورات در معاملات، ازدواج و طلاق، احکام زنان، ارث، قصاص و احکام جنگ و ... قرآن را بنا شده بر شریعت یهود معرفی کرده اند. مصادر قبطی آرتور جفری برای توجیه ورود مفاهیم قبطی به منطقه حجاز احتمال داده که پیامبر(ص) مفاهیم و داستانهای قبطی را یا از نزدیکان خویش خصوصاً ماریه قبطیه شنیده و یا از طریق مراودات اجتماعی با قبطیان بدانها دست یافته است.

۲) شبهات وحیانیت قرآن شبهات این گونه در دو دسته شبهات مرتبط با حقیقت وحی قرآنی و شبهات مرتبط با آورنده وحی که رسولان و پیام آوران الهی هستند می باشد. یکی از مهمترین شبهات منتقدان قرآن، ایجاد تردید و گمان در وحیانیت و پایین آوردن آن در حد کلام شخصی پیامبر(ص) است. شبهات وحی، در این زیرگونه ها قابل دسته بندی به موارد ذیل هستند: ۱- تصریحات درون متنی بر عدم وحیانیت قرآن آیاتی چون «أنَا بَشرٌ مِثلُکُم»را مستشرقین دلالت بر بشری بودن قرآن گرفته اند. ۲- عدم سازگاری عالم اعلی با عالم مادی با این توجیه که قرآن وحى مستقیم بر پیامبر(ص) و دریافت شده از ملکوت است در حالی که میان جهان قدسى با جهان پست مادى سنخیتى وجود ندارد! ۳- وحی نفسى از این شبهه با عناوین مکاشفه و الهام مطلق نیز یاد شده است ۴- وحی و بیماریهای روانی یکی از دیرینه ترین شبهات مربوط به وحی که پیشینه آن به آغاز نزول قرآن بازمی گردد، تهمت جنون به پیامبر(ص) است که منشأ اشتباه مستشرقان شده است. ۵-شبهه اقتباس وحی از یهودیت و نصرانیت ۶- شبهه ضرورت عبری بودن زبان وحی آرتور جفری گفته است که عربى نازل شدن قرآن، خود دلیل بر آن است که کتاب آسمانى نیست زیرا اگر وحى الهى مى بود باید به یکى از زبانهاى مقدس- عبرى یا سریانى- نازل مى شد - شبهه وحی و تجربه دینی 7 بر اساس این شبهه، وحی القاء پیام الهی نیست، بلکه تفسیر پیامبر و ترجمان او از تجربه اش است. براساس این دیدگاه، تجربه نبوى کاملاً قطع نمى شود و همیشه وجود خواهد داشت. عبدالکریم سروش از باورمندان به این نظریه است. او عقیده دارد بیان نعمت های اخروی و لذات معنوی در قرآن در قالب هایی مانند«حور» محصول همین تجربه و تفاوت تعبیر است. ۸- شبهه غیر معرفت زا بودن وحی با این ادعا که وحی ازنوع معرفت حسی و عقلی نیست پس آگاهی هایی که از قلمرو حس و عقل بیرون باشد، محال است ۹- شبهه استفاده ابزاری از وحی وعدم ایمان به آن مویر عقیده دارد که پیامبر(ص) وحی را به عنوان ابزاری برای رسیدن به غرایض واهداف دنیوی مورد استفاده قرار داده است

۳) شبهه در استناد به قرآن این شبهات پیرامون اعجاز و تحریف قرآن ارائه شده است. شبهات تحریف متن با توجه به الگوی مشابهت در دسته های ذیل قرار دارند: ۱- حذف ۲– اضافه شدن ۳- تواتر احادیث تحریف ۴- اختلاف مصاحف صحابه ۵- شبهه دور در اثبات عدم تحریف ۶- شبهات نزول قرآن بر هفت حرف و اختلاف قرائات ۷- تصریح قرآن در عدم اعجاز ۸- عدم معارضه در زمان نزول.

۴) شبهات فهم قرآن شبهاتی که به نوعی به خوانشها و نحوه برداشت افراد و گروهها از قرآن ارتباط دارد در گونه شبهات فهم قرارداده شده اند:

۱- شبهات فلسفی که خود شامل شبهات دهریه قدیم و مادیگرایان معاصراست و شبهات مبنایی فلاسفه شامل: الف) شبهات بقای روح و تجرد روح یا مادیت آن ب) شبهات آغاز جهان شامل: جهان بی آغاز، ازلیت ماده، خلق موجودات از «لا شی ء» حدوث ماده و ... ج) الواحد لا یصدر الا واحد ح) شبهات مرتبط با برهان تمانع در انبیاء د) وحدت وجود ز) شبهه ناسازگاری صفات الهی س) عدم صلاحیت قرآن برای تطبیق با شرایط زمان ط) شبهات تقدم معرفت مرسل بر اساس این شبهه پیامبر(ص) مؤسس و داعیه دار حکومت نیست بلکه صرفاً یک مبلغ مذهبی است که تنها وظیفه تبلیغ قرآن را بر عهده داشته است. ل) اختلاف قرائات و پلورالیسم دینی م) جدایی قرآن از زندگی ن) جدایی قرآن از حکومت و) وحدت ذات خدا و مخلوق ه) فاقد الشیء لا یعطی الشیء

۲- شبهات فرقه ها الف) شبهات صوفیه شامل: ـ شریعت گریزی و بی نیازی از انجام فرایض دینی ـ رؤیت خداوند که در آثار متصوفه اولیه چون کرامیه وجود داشته است ب) اخباریون: برخی از آراء اخباریون هرچند با ادعای دفاع از حریم قرآن ارائه شده اما شأن قرآن را فرو کاسته و در شکل گیری و اشاعه برخی از شبهات علیه قرآن نقش داشته است. برخی از عمده ترین این شبهات عبارتند از: ـ عدم حجیت ظواهر قرآن ـ ظنی الدلالة بودن قران - فهم ناپذیری قران به جهت علو معنا ـ اجمال در آیات و مصدریت حدیث در تفسیر ج) بهائیت بهائیان با استناد به آیه «یَومَئِذٍ یُوَفِّیهِمُ اللهُ دِینَهُمُ الحَقّ»ادعا کرده اند «دین حق»با ظهور باب و بهاء محقق شده است. از شبهات این گروه نمونه های ذیل قابل ذکر است: - شبهه پایان پذیری دین اسلام پس از یک دوره هزارساله - الغاء در آیه خاتمیت - شبهه نازل شدن شریعت جدید - شبهه وعده دین حق - شبهه ظهور پیامبران تشریعی پس از پیامبر(ص) - شبهه اعجاز فصاحتی قرآن د) وهابیت منتسب به محمد بن عبدالوهاب (م 1200 ق) از بنی تمیم در حجاز و تجدید افکار ابن تیمیه (م 728 ق) و اذناب وی چون ابن قیم (م 751 ق) و ابن کثیر (م 774 ق) است. مجموعه شبهات وهابیان را می توان در دسته های ذیل قرار داد: - شبهه اعتقاد شیعه به تحریف قرآن - شبهات امامت شامل: شبهه در استمرار خلافت آدم(ع)، شبهات در آیه تطهیر مانند:عدم دلالت آیه تطهیر بر عصمت ائمه(ع)، شبهه در مصادیق آیه تطهیر. شبهات آیه تبلیغ مانند: شبهه در شأن نزول، شبهه عمومیت لفظ، شبهه اتهام خوف به پیامبر(ص) توسط شیعه، شبهه کتمان وحی. شبهات در آیه ولایت شامل: شأن نزول، شبهه در معنای ولی، شبهه ادبی لفظ جمع انکار شأن نزول، منافات با حضور قلب، عدم اختصاص آیه به علی(ع) تعارض با آیه 54 مائده، وحدت سیاق بین آیات ۵۱-۵۵، شبهه انحصار ولایت در علی(ع) و عدم اشتمال آن بر سایر ائمه شیعه، شبهات در آیه اکمال دین، عدم ارتباط آیه با امامت علی(ع) و واقعه غدیر، شبهه در شأن نزول. شبهات درآیات مهدویت، شبهات درخواست از غیرخدا. تمامی مذاهب اسلامی، شفاعت را به عنوان واسطه شدن پیامبر(ص) برای بخشش گناهان پذیرفته اند. در این میان تنها وهابیون، شفاعت را یکی از نواقض دهگانه اسلام معرفی کرده اند و در این زمینه شبهات ذیل را مطرح کرده اند که عبارتند از:

- شبهه عدم امکان شفاعت با ادعای عدم درک و قدرت بر ارتباط اموات با این عالم. - شبهه نهی از شفاعت با استناد به آیاتی چون« قل للَّه الشفاعة جمیعاً »

- شبهه منع طلب شفاعت از پیامبر(ص) پس از رحلت - شبهه توسل ممنوع - تکفیراهل توحید با استناد به آیاتی چون اعراف - شبهات فضائل به منظور انکار فضائل اهل بیت(ع) در آیات و فضیلت سازی برای دیگران.

- شبهات علم غیب وهابیون ذیل آیاتی چون هود، 49 و انعام، 50 به علم غیب پیامبر و امام پرداخته و آن را رد کرده اند. آنان قائل شدن به علم غیب برای غیر خدا را شعبه ای از طاغوت دانسته اند.

- شبهات مرتبط با صحابه: عدالت صحابه در بیعت رضوان، شبهه کفر ابوطالب که یکی از شبهات ثابت وهابیون با استناد به آیه 56 سوره قصص است، از نظر آنان یاری ابوطالب، صرفاً به خاطر خویشاوندی با پیامبر(ص) بوده و نشانه ایمان وی نیست. - شبهات تقیه: وهابیون عموماً از آن به نفاق و دروغگویی تعبیر کرده اند.

- شبهات متن قرآن در این گونه به شبهاتی پرداخته شده است که با نگاه به متن و دلالت های قرآن طراحی شده و گسترش یافته اند. - وجود لحن و خطا که شامل: الف) خطاهای ادبی بر سه قسم نحوی، صرفی، بلاغتی. ب) خطاهای تاریخی ج) خطاهای علمی

- وجود تعارض و تناقض در قرآن که شامل: الف) اثبات شیء در یک موضع و نفی آن در موضع دیگر ب) اطلاق چیزی و تقیید آن در سایر مواضع ج) ذکر قاعده شرعی در یک موضع و نفی آن در موضع دیگر د) نسبت دادن اموری چون خلقت انسان و یا قبض روح به موارد متعدد

- شبهات احکام فقهی ادعا نموده اند که قرآن، احکام عملی را به طور کامل بیان نکرده و تنها به اندکی از احکام متناسب با وضعیت عرب ساده اولیه بسنده کرده است پس آنچه در بین مسلمانان رایج است ناشی از تلاش عالمان مسلمان در دوران های بعد است.

- شبهات آزادی عقیده: وجه مشترک آزادی عقیده با استناد به آیه«لا إکرَاهَ فِی الدِّین» آن است که با وجود جواز آزادی عقیده، خشونت و گسترش دین با زور شمشیر در آیه«أدْعُ إلی سَبِیلِ رَبُّک بِالسَیف»چه توجیهی دارد؟ الف) عدم اجبار بر دین ب) جهاد ابتدایی شامل: کسب غنیمت، گرفتن جزیه و تسلط بر جهان، شبهه تبدیل اذن به وجوب در جهاد با مشرکان ج) انحصار رسالت در ابلاغ دین و انذار بدون نیاز به کاربرد اجبار د) اسلام و اهل کتاب و) ارتباط آزادی فکر و کثرت گرایی ه) ارتداد و مرتد - نژاد پرستی و حقوق بشر شامل: شبهات زنان در پوشش، شبهات میراث، شهادت، قوامیت مردان، تسری، ضرب، قصاص، طلاق، تعدد زوجات، ازدواج موقت، حرمت ازدواج با غیر مسلمان. شبهات برده داری شامل به رسمیت شناختن برده داری، تبعیض درحقوق بردگان، برده گیری به منظورشهوترانی وغیره. همزیستی با مخالفان شامل نجس بودن کافر و برتری مسلمانان بر سایر اقوام. تصریح برخی آیات بر تبعیضات طبقاتی شامل: اختصاص بخشی از خمس به «ذی القربی»، روسفیدان و روسیاهان قیامت، توهین به رنگین پوستان و گفته شده است که در آیاتی از قرآن نوعی گرایش به نژادپرستی نهفته است.

- شبهات مرتبط با آورندگان وحی که شامل: الف) شبهات پیرامون شخص پیامبر اسلام(ص) ب) شبهات پیرامون سایر پیامبران(َع) ج) شبهات پیرامون جبرئیل(ع)

برای ارسال و ثبت مقاله ی خود در اینجا کلیک کنید

الگوی آموزشی لازم الاجرا در نگارش مقاله دراین نشریه

ا