مساله‌یابی پدیده اهانت با رویکرد شبهه شناسی (مطالعه موردی قصاص، توارث، تنبیه بدنی و شهادت زنان)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری تخصصی علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، میبد، ایران

2 استاد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، میبد، ایران

چکیده

تبیین و تفسیر تکریم و منزلت انسان و سپس، دست یافتن به راهکارهای تحقق آن در زندگی بشر، ازجمله مباحث مهم و اساسی در منابع دینی به‌ویژه قرآن و روایات است، موضوعی که با آفت و آسیب بزرگی به نام اهانت مواجه است. ازآنجاکه اهانت نقطه مقابل اکرام و تکریم است، پژوهش حاضر در تلاش است با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایه اطلاعات کتاب‌خانه‌ای و اسنادی ضمن سنجش و معیار قرار دادن تکریم انسانی و لوازم آن، به مساله‌یابی پدیده اهانت با رویکرد شبهه شناسی بپردازد با این تلقی که هرگونه توصیف و انتسابی که عالمانه و عامدانه موجب تضعیف و تحقیر تکریم انسانی و لوازم آن شود، مقوله و مصداقی از اهانت محسوب می‌شود.

در این پژوهش میزان سازگاری و عدم سازگاری احکام اسلامی توارث، قصاص، تنبیه بدنی زنان و شهادت زنان با موضوع تکریم انسان موردنقد و بررسی قرارگرفته‌اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد احکام اسلامی در مباحث چهارگانه فوق‌الذکر، بر اساس‌ واقعیت، مصلحت و سلامت خانواده و جامعه، ضرورت و یا به جهت آگاه‌سازی، تغییر رفتارهای نامطلوب و بازداشتن از جرائم است. همچنین برخی از مسائل مطرح‌شده به‌عنوان حکم تجویزی ضروری برای یک مقطع خاص و با شروط ویژه‌ای هستند که شارع آن‌ها را وضع کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات