بررسی کارکرد آوامعنایی در ترجمه‌های صحیفه سجّادیه (با تکیه بر ترجمه‌ ‌گرمارودی، الهی قمشه‌ای، آیتی)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

همواره در هر زبانی میان آوا و معنا و شیوه به‌کارگیری واج‌ها در القای مفاهیم، ارتباط منسجمی برقرار است، در علم زبان‌شناسی عرصه‌ای با عنوان آوا‌معنایی « phono-semantic» برپایه همنشینی ساختار آوایی واژه‌ها و همخوانی آواها با معانی وجود دارد و در ترجمه به عنوان یک عمل بینازبانی و ارتباطی ضرورت توجّه به صورت متن مبدأ برای انتقال معنا بسیار حائز اهمیّت می‌باشد. دعاهای امام سجّاد (ع) در صحیفه مبارکه سجّادیه سرشار از مفاهیم ناب برای راز و نیاز با پروردگار و موسیقی دلنشین و روح انگیزی است که توسط مترجمان به زبان‌های مختلفی ترجمه شده است. در ادعیه صحیفه سجّادیه ریزه‌کاری‌های سطح آوایی آن بنابر ویژگی‌های خاصّ شنیداریش سخت تن به ترجمه می‌دهد از همین رو مترجم علاوه بر انتقال معنا، می بایست بر ویژگی-های آوایی واژگان نیز توجّه داشته باشد. نگارنده در این جستار ادبی با روش توصیفی تحلیلی، چهار سطح آوامعنایی: هم صامتی و هم‌گونی آوایی(Alliteration)، جفت‌های کمینه (( minimal pairs، تجنیس و بازی‌های کلامی(word plays) و وزن (rhythm) را در سه ترجمه از سیّد علی موسوی گرمارودی، الهی قمشه‌ای و عبدالمحمّد آیتی مورد نقد و بررسی قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات