Bi-Quarterly Quran and Religious Enlightenment

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، ایران.

2 استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، ایران.

چکیده

تفسیر کشاف از مهمترین تفاسیری است که مورد توجه اکثر مفسران قرآن قرار گرفته است..از دیدگاه زمخشری علم معانی و بیان مهمترین و ضروری ترین دانش برای تفسیر قرآن به شمار می آید .از نظر او نه تنها به مدد این علم وجوه اعجاز بلاغی قرآن شناخته می شود بلکه لطائف و زیباییهای قرآن تنها در پرتو این دانش دانسته می شود.از نظر زمخشری لطیف ترین و دقیق ترین مباحث علوم بلاغی، صنعت تخییل است، که بدون آن تأویل و فهم آیات قرآن مقدور نمی باشد .صنعت تخییل نوعی تشبیه مرکب است که برای به تصویر کشیدن معانی شگرف و مفاهیم وصف ناشدنی به کار می رود که با توصیف ساده نمی توان آن را تبیین نمود. زمخشری ضمن آنکه آیات قرآن را در غایت اعجاز و فصاحت و بلاغت می داند اما همه آیات را در یک سطح و مرتبه از بلاغت نمی شمرد نیز .زمخشری با استفاده از سیاق آیات قرآن کوشیده است ضمن تفسیر آیات به نوعی به اثبات حقانیت مذهب خود بپردازد. زمخشری افق جدیدی را در مبحث بلاغت قرآنی گشوده و توانسته نکات و مطالب جدیدی را بر موضوعاتی که را عبد القاهر جرجانی (متوفی 471 هـ.ق.) در باره بلاغت و معانی اعجاز قرآن ابداع نموده ؛ بیافزاید.

کلیدواژه‌ها