Document Type : The scientific research paper
Author
Professor, Department of Qur’an and Hadith Sciences, Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran
Abstract
Keywords
Main Subjects
Article Title [Persian]
Author [Persian]
صبر جمیل یکی از مفاهیم اخلاقی در فرهنگ و معارف قرآن است. این مفهوم بیانگر مرتبه و درجهای از خویشتنداری است. این پرسش مطرح است که صبر جمیل چیست که او درخواست آن را دارد، مگر صبر جمیل اظهار استقامت و پایداری و تحمل سختیها نیست، آن هم در سطح پیامبران. در پاسخ به سئوال و اشکال میان مفسران دو نظریه در برابر هم نشسته است: یک نظر میگوید کار او برخلاف صبر جمیل نبود و نظر دیگر میگوید: باید بپذیریم که حضرت یعقوب در فراق فرزند گمشدهاش، با مظاهری از ناشکیبایی همراه بوده است که با صبر جمیل همخوانی نشان نمیدهد. الگوی «صبر جمیل» را در قرآن باید در چگونگی بردباری پیامبرانی چون ابراهیم، ایوب و پیامبر خاتم جستجو کرد. ازاینرو گزارش صبر ایشان در قرآن بهمنزلۀ تأیید این شیوه از صبوری و ارائۀ الگوی تمامنمای صبر جمیل نیست؛ چراکه در بیان صریح قرآن، مؤمنان در شیوۀ صبر به رفتار پیامبران صاحب ارادۀ محکم (اولو العزم) دعوت شدهاند که صبر حضرت یعقوب ع در مورد یادشده را نمیتوان منطبق با آن ارزیابی کرد. این نوشته پس از تبیینی از معنای صبر در لغت و اقوال مفسران و روایات و نظر و ادله این دو قول را با تفسیری از آیات سوره یوسف و بیان نکات لطیف شرح میدهد و به داوری و نقد نظربه دوم میپردازد و آنچه که میتوان از این داستان الگو گرفت را بیان میکند.
Keywords [Persian]