Bi-Quarterly Quran and Religious Enlightenment

Bi-Quarterly Quran and Religious Enlightenment

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

بررسی تطبیقی آراء مفسران در تفسیر «قَالَ رَبِّ أَرِنِی أَنظُرْ إِلَیْکَ قَالَ لَن تَرَانِی» با تکیه بر ارتباط آیات

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، ایران.

2 دکتری تفسیر تطبیقی، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، ایران.

چکیده

مفسران در تفسیر آیه «قَالَ رَبِّ أَرِنِی أَنظُرْ إِلَیْکَ قَالَ لَن تَرَانِی» (اعراف/143) درباره اعتقاد حضرت موسی(ع) در لحظه بیان این کلام، به امکان یا عدم امکان رؤیت خداوند اختلاف کرده و به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته ی اول معتقدند این آیه نشان می‌دهد حضرت موسی(ع) در این کلام خود، رؤیت خداوند را ممکن می‌دانسته و علت درخواست را این موارد می‌دانند: برای یقین قلبی، شک در اثر وسوسه شیطان، منافات نداشتن با مقام نبوت به دلیل توبه، درخواست امکان رؤیت از خدا و نهایتاً نداشتن درجه ومقام رؤیت. دسته دوم از مفسران با اعتقاد به اینکه حضرت موسی(ع) رؤیت خدا را غیر ممکن می‌دانسته است دلایل درخواست رؤیت را اینگونه مطرح می‌کنند: طلب رؤیت از اشتیاق زیاد، این درخواست برای قوم بنی اسرائیل بوده است، مربوط بودن درخواست به دیدن آیات الهی و نه رؤیت خداوند، مقصود در این آیه دیدار قلبی و علم ضروری بوده است و بالاخره اینکه حضرت از خداوند خواسته که با آیات قیامت خود را نشان دهد. این پژوهش با بررسی آراء و دلایل مفسران وبا تکیه بر ارتباط میان آیات و واژگان این آیه نشان خواهد داد درخواست رؤیت خداوند از طرف حضرت موسی(ع) با علم به عدم امکان آن، و تنها از سر شوق حاصل از شنیدن کلام پروردگار و برای انس بیشتر مطرح شده است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1.  

    1. Ibn Abī Jāmiʿ, ʿAlī Ibn Ḥusayn. 1413 Ah. al-Vajīs fī Tafsīr al-Qurān al-Azīz. Qum: Dār al-Qurān al-Karīm.
    2. Ibn ʿĀdil, Umar Ibn ʿAlī. 1419 Ah. Al-Libāb fī ʿUlūm al- Kitāb. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah.
    3. Ibn ʿAbd al-Salām, ʿAbd al-Azīz. 1429 Ah. Tafsīr al-‘Iz Ibn ʿAbd al-Salām. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    4. Ibn ʿArabī, Muḥammad Ibn ʿAlī. 1422 Ah. Tafsīr Ibn ʿArabī. Beirut: Dār Iḥyāʾ al‑Tarāth al‑ʿArabī.
    5. Ibn ʿArabī, Muḥammad Ibn ʿAlī. 1410 Ah. Raḥmat min al-Raḥmān fī Tafsīr wa Ishārāt al-Qurān. Damascus: Maṭbaʿat al-Naḍar.
    6. Ibn Kathīr, Ismāīl Ibn ʿUmar. 1419 Ah. Tafsīr al-Qurān al-ʿAẓīm. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    7. Abū al-Suʿūd, Muḥammad Ibn Muḥammad. 1983. Tafsīr Abi al-Suʿūd. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Tarāth al‑ʿArabī.
    8. Abū al-Futūh Rāzī, Ḥusayn Ibn ʿAlī. 1408 Ah. Ruwz al-Jinān wa Ruḥ al-Jinān fī Tafsīr al-Qurān. Mashhad: Āstān Quds Raẓawi.
    9. Abū Ḥayyān, Muḥammad Ibn Yūsif. 1420 Ah. Al-Baḥr al-Muḥiṭ fī al-Tafsīr. Beirut: Dār al-Fikr.
    10. Abū Zahrih. No Date. Zahrat al-Tafāsīr. Beirut: Dār al-Fikr.
    11. Ālighāzī, ʿAbd al-Qādir. 1382 Sh. Bayān al-Maʿānī. Damascus: Maṭbaʿat al-Taraqī.
    12. Amīn, Nuṣrat Baygum. No Date. Tafsīri Makhzan al-ʿIrfān dar ʿUlumi Qurān. No Place.
    13. Baḥrānī, Hāshim Ibn Sulaymān. 1415 Ah. Al-Burhān fī Tafsīr al-Qurān. Qum: Muʾasisat al-Biʿtha, Qism al-Dirāsāt al-Islamiyyah.
    14. Burūjerdī, Muḥammad Ibrāhim. 1366 Sh. Tafsīr Jāmiʿ. Tehran: Sadr Library.
    15. Baqāī, Ibrāhim Ibn ʿUmar. 1427 Ah. Naẓm al-Durar fī Tanāsub al-Āyāt wa al-Suvar. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    16. Beyẓāwī, ʿAbd Allāh Ibn ʿUmar.1418 Ah. ʾAnwār al-Tanzīl wa ʾAsrār al-Taʾwil.Beirut: Dār Iḥyāʾ al‑Tarāth al‑ʿArabī.
    17. Pānīptī, Thanā Allāh. 1412 Ah. Al-Tafsīr al-Maẓharī. Pakistan – Quetta: Maktabat Rushdīyyah.
    18. Thaʿālabī, ʿAbd al-Raḥmān Ibn Muḥammad. 1418 Ah. Jawāhir al-Ḥassān fī Tafsīr al-Qurān, Beirut: Dār Iḥyāʾ al‑Tarāth al‑ʿArabī.
    19. Thaʿlabī, Aḥmad ibn Muḥammad. 1422 Ah. Al-Kashf va al-Bayān. Beirut: Dār Iḥyāʾ al‑Tarāth al‑ʿArabī.
    20. Thaqafī Tehrānī, Muḥammad. 1398 Sh. Ravāni Javīd dar Tafsīri Qurāni Majīd. Tehrān: Burhān.
    21. Jurjānī, Ḥusayn Ibn Hasan. 1378 Sh. Jalā al-Adhhān va Jalā al-Aḥzān (Tafsīri Gāzer). Tehrān: University of Tehran.
    22. Jurjānī, ʿAbd al-Qāhīr ibn ʿAbd al-Raḥmān. 1430 Ah. Darj al-Durar fī Tafsīr al-Qurān al-ʿAzīm. Oman: Dār al-Fikr.
    23. Jaʿfarī, Yaʿqūb. 1376 Sh. Tafsīri Kuwthar. Qum: Hijrat.
    24. Ḥāʾrī Ṭehrānī, ʿAli. 1338 Sh. Muqtanīyyāt al-Durar. Tehran: Dār al-Kutub al-Islāmīyyah.
    25. Ḥusaynī Hamidanī, Muḥammad. 1404 Ah. Anwārī Dirakhshān dar Tafsīri Qurān.Tehrān: Loṭfī.
    26. Ḥuwayzī, ʿAbd ʿAlī ibn Jumʿah. 1415 Ah. Tafsīr Nūr al-Thaqaliyn. Qum: Ismāʿīlīyan.
    27. Khāzan, ʿAlī ibn Muḥammad. 1415 Ah. Libāb al-Taʾwīl fī Maānī al-Tanzīl. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    28. Khusrawānī, ʿAlireza. 1390 Sh. Tafsīr Khusrawī, Tehran: Islāmīyyah Book shop.
    29. Khaṭīb Shirbīnī, Muḥammad ibn Aḥmad. 1425 Ah. Tafsīr al- Khaṭīb al-Shirbīnī al-Musammā al-Sirāj al-Munīīr. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    30. Khaṭīb ʿAbd al-Karīm. 1424ah. Al-Tafsīr al-Qurānī lil-Qurān. Beirut: Dār al-Fikr al-ʿArabī.
    31. Dāvar Panāh, ʾAbulfaḍl. 1366 Sh. Anvār al ʿIrfān fī Tafsīr al-Qurān. Tehran: Ṣadr library.
    32. Dakhīl, ʿAlī Muḥammad ʿAlī. 1422 Ah. Al-Vajīz fī Tafsīr al-Kitāb al-Azīz. Beirut: Dār al-Taʿāruf lilmatbūʿāt.
    33. Rasʿanī, ʿAbd al-Razzāq ibn Rizq Allāh.1429 Ah. Rumūz al-Kunūz fī Tafsīr al-Kitāb al-ʿAzīz. Mecca: Maktabat al-ʾAsadī.
    34. Rūzbihān Baqlī, Rūzbihān ibn Abī Naṣr. 2008. ʿArāʾis al-Bayān fī Ḥaqāʾq al-Qurān. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    35. Zubaydī, Mājid Nāsir. 1428 Ah. Al-Taysīr fī al-Tafsīr lil-Qurān bi Riwāyah Ahl al-Bayt. Beirut: Dār al‑Bahjah al-Bayḍāʾ.
    36. Zuḥaylī, Wahaba. 1411 Ah. Al-Tafsīr al-Munīr fī al-ʿAqīdat va al-Sharīʿt va al-Minhaj. Damascus: Dār al-Fikr.
    37. Zamakhsharī, Maḥmūd ibn ʿUmar. 1407 Ah. Al-Kashshāf ʿAn Ḥaqāʾq Ghawamḍ al-Tanzīl va ʿUyūn al-ʾAqāwīl fī Vujūh al-Taʾwīl. Beirut: Dār al-kitāb al-ʿArabī.
    38. Sabzivārī, Muḥammad. 1406 Ah. Al-Jadīd fī Tafsīr al-Qurān al-Majīd. Beirut: Dār al‑Taʿāruf lil Maṭbūāt.
    39. Sīvāsī, Aḥmad ibn Maḥmūd. 1427 Ah. ʿUyūn al-Tafāsīr. Beirut: Dār Ṣādir.
    40. Suyūṭī, ʿAbd al-Raḥmān Ibn Abibakr. 1404 Ah. Al-Dur al-Manthūr fī al-Tafsīr bi al-Mʾthūr. Qum: Marʿshī Najafī Library.
    41. Shāh ʿAbd al-ʿAẓīmī, Ḥusayn. 1363 Sh. Tafsīr Ithnā ʿAsharī. Tehran: Mīqāt.
    42. Shaʿrāvī, Muḥammad Mutavallī. 1991. Tafsīr al- Shaʿrāvī. Beirut:Idārah al-Kutub va al-Maktabāt.
    43. Shinqīṭī, Muḥammad Amīn. 1427 Ah. Al-Bayān fī ʾIḍāh al-Qurān bi al-Qurān. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    44. Shūkānī, Muḥammad. 1414 Ah. Fatḥ al-Qadīr. Damascus: Dār Ibn Kathīr.
    45. Shiybānī, Muḥammad ibn Ḥasan. 1413 Ah. Nahj al-Bayān ʿAn Kashf Maānī al-Qurān. Qum: Al-Hādī.
    46. Ṣābūnī, Muḥammad ʿAlī. 1421 Ah. Ṣafvat al-Tafāsīr. Beirut: Dār al-Fikr.
    47. Ṣādeqī Tehrānī, Muḥammad. 1419 Ah. Al-Bīlāgh fī Tafsīr al-Qurān bi al-Qurān. Qum: Maktabah Muḥammad al-Ṣādeqī al-Ṭehrānī.
    48. Ṣāvī, Aḥmad ibn Muḥammad. 1427Ah. Ḥāshīyat al-Ṣāvī ʿalā Tafsīr al-Jalālayn. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    49. Ṣadīq Ḥasan khan, Muhammad Ṣadīq. 1420 Ah. Fatḥ al-Bayān fī Maqāṣid al-Qurān. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    50. Tabātabāī, Muḥammad Ḥusayn. 1390 Sh. Al-Mīzān fī Tafsīr al-Qurān. Beirut: Muʾsisah al-ʿIlmī li al-Maṭbūāt.
    51. Ṭabrisī, Faḍl ibn Hasan. 1412 Ah. Tafsīr Jawāmiʿ al-Jāmiʿ. Qum:Markazi Mudīriyah.
    52. Ṭabrisī, Faḍl ibn Hasan. 1372 Sh. Majmaʿ al-Bayān fī Tafsīr al-Qurān. Tehran: Nāsir Khusrow.
    53. Ṭanṭāvi, Muḥammad Sayyid. 1997. Al-Tafsīr al-Wasīṭ lil-Qurān al-Karīm. Cairo: Nihḍat Miṣr.
    54. Ṭūsī, Muḥammad ibn Ḥasan, Al-Tibyān fī Tafsīr al-Qurān. Beirut: Dār Iḥyāʾ al‑Tarāth al‑ʿArabī.
    55. Ṭūfī, Sulaymān ibn ʿAbd al-Qawī. 1426 Ah. Al-ʾShārāt al-ʾLāhiyah ʾlā al-Mabāḥith al-ʾUṣūlīyah. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    56. Ṭayyeb, ʿAbd al-Ḥusayn. 1369 Sh. Aṭyab al-Bayān fī Tafsīr al-Qurān. Tehran: Islām.
    57. ʿĀmilī, Ibrāhīm. 1360 Sh. Tafsīr al-ʿĀmilī. Tehran: Sadūq Book Shop.
    58. Fakhr Rāzī, Muḥammad Ibn ʿUmar. 1420 Ah. Al-Tafsīr al-Kabīr. Beirut: Dār Iḥyāʾ al‑Tarāth al‑ʿArabī.
    59. Faḍl Allāh, Muḥammad Ḥusayn. 1419 Ah. Min Vaḥy al-Qurān. Beirut: Dār al-Milāk.
    60. Fayḍ Kāshānī, Muḥammad Ibn Shāh Murtīḍā. 1415 Ah. Tafsīr al-Ṣāfī. Tehran: Maktabah al-Ṣadr.
    61. Qāsemī, Jamāl al-Din. 1418 Ah. Maḥāsin al-Taʾwil. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah, Manshūrāt Muḥammad ‘Alī Bayḍun.
    62. Qarāʾtī, Muḥsin, 1388 Sh. Tafsīr Nūr. Tehran: Darshaī as Qurān Cultural Center.
    63. Qushayrī, ʿAbd al-Karīm ibn Hawāzin. 2000. Laṭāʾf al-Ishārāt: Tafsīr Ṣūfī Kāmīl lil-Qurān al-Karīm. Cairo: Al-Hayʾt al-Miṣrīyah al-ʿAmmah lil-Kitāb.
    64. Quṭb, Sayyid. 1425 Ah. Fī Ẓilāl al-Qurān.. Beirut: Dār al‑Shurūq.
    65. Qumī Mashhadī, Muḥammad Ibn Muḥammad Riḍā. 1368 Sh. Kanz al-Daqā’q wa Baḥr al-Gharāʾib. Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance.
    66. Kāshānī, Fatḥ Allāh ibn Shukr Allāh. 13-- Sh. Minhaj al-Ṣādiqīn fī ʾIlzām al-Mukhālifīn. Tehran: Islāmīyyah Book Shop.
    67. Kāshifī, Husayn ibn ʿAli. (n.d.)Tafsīr Ḥusaynī (Mavāhib ʿIllīyeh). Sarāvān: Nūr Library.
    68. Madrasī, Muḥammad Thaqī. 1419 Ah. Man Hudīya al-Qurān. Tehran: Dār Muḥibbi al-Ḥusayn.
    69. Mughnīyeh, Muḥammad Javād. 1424 Ah. Al-Tafsīr al-Kāshif. Qum: Dār al- Kitāb al‑Islāmī.
    70. Mughātil ibn Sulaymān, 1423 Ah. Tafsīr Mughātil ibn Sulaymān. Beirut: Dār ʾḤyā al-Tarāth al-ʿArabī.
    71. Makārim Shīrazī, Nāsir. 1371 Sh. Tafsīr Nimūnih. Tehran: Dār al‑Kutub al‑Islāmīyyah.
    72. Miybudī, Aḥmad ibn Muḥammad. 1371 Sh. Kashf al-asrār wa ʿIddat al-Abrār. Tehran: Amīr kabīr.
    73. Nasafī, ʿAbd Allāh ibn Aḥmad. 1416 Ah. Tafsīr al-Nadafī Madārik al-Tanzīl va Ḥaqhāʾq al-Taʾvīl. Beirut: Dār al-Nafāʾs.
    74. Naẓẓām al-Aʿraj, Hasan Ibn Muḥammad. 1416 Ah. Tafsīr Gharāʿib al-Qurān wa raghāʿib al-furqān.. Beirut: Dār al‑Kutub al-ʿIlmīyyah.
    75. Nahāvandī, Muḥammad. 1386 Ah. Nafaḥāt al-Raḥmān fī Tafsīr al-Qurān. Qum: Muʾsisah al-Biʿthah.
Bi-Quarterly Quran and Religious Enlightenment
دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4
اسفند 1400
صفحه 23-39
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 02 آبان 1400
  • تاریخ بازنگری: 11 آذر 1400
  • تاریخ پذیرش: 25 بهمن 1400
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار