Quran and Religious Enlightenment

About Journal

Aims and Scope

Editorial Board

Publication Ethics

Indexing and Abstracting

Related Links

FAQ

Peer Review Process

Journal Metrics

Current Issue

By Issue

By Author

By Subject

Author Index

Keyword Index

Review and Critique of "Theory of Personal Exegesis" from the Perspective of Shari'at Sanglaji

Document Type : The scientific research paper

Authors

1 Professor, Department of Qur’an and Hadith Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran.

2 Ph.D. Candidate of Qur’an and Hadith Sciences, Kashan University, Kashan, Iran.

3 Ph.D. Candidate of Qur’an and Hadith Sciences, Kashan University. Kashan. Iran.

Abstract

Shari’at Sanglaji, as one of the activists of the contemporary Shia Qur'an-Sufficiency attitude, seeks to narrow the scope of personal exegesis   with anything other than the interpretation of the Qur'an to the Qur'an. Updating the religion by purifying it from non-Qur'anic teachings is the ideal of the defenders of this movement. This research critiques this religious rethinking approach by a descriptive-analytical method. Shari’at Sanglaji, through understanding the Qur'anic phrases, concludes that the Nubuwwah and Wilayah Sunnah are not original in anything other than Āyāt al-Aḥkām, and emphasizes the need to interpret the Qur'an in the light of other verses, as the best and only source for the correct interpretation of verses. He considers a non-independent role for the Ahl al-Bayt (AS) in explaining the divine verses and considers them as the commentator of the Prophet’s Sunnah (PBUH), and not the commentator of the Qur’an’s verses. Among the contradictions of this approach with Imamiyyah thoughts are incompatibility with the nature of intercession, a shaky position for the intellect in interpreting verses, and the fallacy of referring to the companions in referring to the interpretation of the Qur'an without any explanation regarding accepting the narrations received from them. Most Imamiyyah theologians emphasize the position of the Prophet and the saints in the direct news of God and organizing the spiritual and social life of the people, as well as the authority that God has given to the Holy Prophet (PBUH) and his esteemed saints. And they consider obedience to the Prophet and the saints necessary because of their immunity from sin and error in personal and social actions. From this perspective, intercession is impossible without God's permission, and the authority of intercession is expressed.
 
 
 

Keywords

Article Title [Persian]

بررسی و نقد « نظریه تفسیر به رأی » از منظر شریعت سنگلجی

Authors [Persian]

  • محسن قاسم پور راوندی 1
  • فهیمه غلامی نژاد 2
  • خدیجه زینی وند نژاد 3

1 استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبائی. تهران ایران.

2 دانشجو دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه کاشان. ایران

3 دانشجوی دکتری دانشگاه کاشان. کاشان. ایران

Abstract [Persian]

شریعت سنگلجی به عنوان یکی از فعالان نگرش قرآن بسندگی معاصر شیعی، در صدد تضییق محدوده تفسیر به رأی با هر آنچه غیر از تفسیر قرآن به قرآن است. روزآمدسازی دین با پیراستن آن از آموزه های غیر قرآنی، آرمان مدافعان این جریان به شمار می آید. این جستار با روش توصیفی – تحلیلی، این رویکرد نو اندیشی دینی را به بوته نقد می گذارد. شریعت سنگلجی از رهگذر فهم مجملات قرآنی، القای عدم اصالت سنت نبوی و ولوی در هر آنچه غیر از حوزه آیات الاحکام باشد را، نتیجه می گیرد و بر ضرورت تفسیر قرآن در سایه آیات دیگر، به عنوان بهترین و یگانه ترین منبع برای تفسیر صحیح آیات تأکید می کند. وی نقش غیر استقلالی برای اهل بیت (ع) در تبیین آیات الهی قائل است و آنها را شارح سنت پیامبر (ص)، و نه آیات قرآن می داند. از جمله تهافت های این رویکرد با اندیشه های امامیه می توان به ناسازگاری با ماهیت شفاعت، جایگاهی متزلزل برای عقل در تفسیر آیات و مغالطۀ رجوع به صحابه در ارجاع به تفسیر قرآن بدون هیچ قید توضیحی در ارتباط با قبول روایات رسیده از آنها، اشاره نمود. غالب متکلمان امامیه با تأکید بر جایگاه نبی و اولیا در اخبار بی واسطه از خداوند و ساماندهی حیات معنوی و اجتماعی مردم

Keywords [Persian]

  • قرآن کریم
  • تفسیر به رأی
  • شریعت سنگلجی
  • قرآن بسندگی
References
القرآن الکریم
ابن قیم ، محمد بن ابی بکر، 1374، اعلام الموقعین عن رب العالمین ،القاهره، المکتبه التجاریه الکبری .
احسانی ، کیوان ، طهماسبی ، اصغر، قنبری ، لیلا ،تحلیلی انتقادی از دیدگاه ذهبی پیرامون تفسیر به رأی ، دو فصلنامه علمی –پژوهشی مطالعات قرآن و حدیث، سال نهم ،شماره اول ، 1394، پیاپی 17 .
 بابایی، علی‌اکبر، 1381، مکاتب تفسیری، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت). مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی.
بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم، 1376،  ترجمه آوایی، تفسیر پیوسته و تاویل قرآن به قرآن ناطق، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
پاکتچی، احمد، 1392، ترجمه شناسی قرآن کریم: رویکرد نظری و کاربردی(مطالعه از سطح واژگان تا شاخت جمله)، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
جعفری، یعقوب، 1375، سیری در علوم قرآن، تهران، اسوه.
جعفریان ،رسول،1367،مروری بر زمینه های فکری التقاط جدید در ایران ، تهران ، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی با همکاری معاونت فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی .
جوادی آملی، عبدالله، 1376، تسنیم، قم، مرکز نشر اسراء.
العروسی الحویزى، عبد على بن جمعه، 1415، تفسیر نور الثقلین، تحقق :  رسولی محلاتی، سیدهاشم، قم، اسماعیلیان.
خرمشاهی ، بهاء الدین ، 1377، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی ، تهران ، دوستان و ناهید .
دایره المعارف تشیع ، 1391 ، زیر نظر احمد صدر حاج سید جوادی، کامران فانی،بهاء الدین خرمشاهی، تهران ، نشریه شهید سعید محبی .
دهقانی، رضا، علی پور سیلاب ، جواد ،  اصلاح دینی دوره پهلوی اول با تکیه بر آراء شریعت سنگلجی ، دو فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، سال چهارم، شماره هفتم ، 1392.
ذهبی ، محمد حسین ، 1961، تفسیر و المفسرون ، القاهره،دارالکتب الحدیثه .
ذهبی ، محمد حسین ، بی تا، التفسیر و المفسرون، بی جا، مؤسسه التاریخ العربی.
راغب اصفهانی ، ابواقاسم حسین بن محمد ، بی تا ،تفسیر الراغب الاصفهانی من اول سوره آل عمران و حتی الایه 113 من سوره النساء ، محقق: عادل بن علی شدی ، ریاض ،دار العلم .
راغب اصفهانی ، ابواقاسم حسین بن محمد ، 1416ق، مفردات الفاظ القرآن، صفوان عدنان داوودی، دمشق، دارالقلم.
رجبی، محمود، 1383، روش تفسیر قرآن، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
رستمی، علی‌اکبر، 1380، آسیب شناسی و روش شناسی تفسیر معصومان علیهم السلام، بی جا، کتاب مبین.
رضایی اصفهانی، محمدعلی، 1386، قرآن و علم، قم، پژوهشهای تفسیر و علوم قرآن.
رضایی اصفهانی، محمدعلی ، 1386، قرآن و علم، قم، پژوهشهای تفسیر و علوم قرآن.
رضایی اصفهانی، محمدعلی ، 1387، منطق تفسیر قرآن (1)، قم، جامعة المصطفی العالمیة.
رضایی اصفهانی، محمدعلی ، 1390، قرآن پژوهی خاور شناسان، قم، پژوهش های تفسیر و علوم قرآن.
زرقانی، محمد عبدالعظیم، 1385، مناهل العرفان فی علوم القرآن،مترجم: آرمین، محسن، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى‌.
سعیدی روشن، محمدباقر، 1383، تحلیل زبان قرآن و روش شناسی فهم آن، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سازمان انتشارات.
سمینار بین المللی طبری ،1368، یاد نامه طبری، بابلسر، دبیرخانه سمینار بین المللی طبری.
سنگلجی، شریعت، 1323، محوالموهوم، بی جا، شرکت چاپخانه تابان.
سنگلجی، شریعت ، 1386، توحید عبادت«یکتاپرستی»، بی جا، بی نا.
سنگلجی، شریعت ، بی تا، کلید فهم قرآن، بی جا، مؤسسه انتشارات دانش.
سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر، 1421ق، الإتقان فی علوم القرآن، بیروت، دارالکتب العربی.
شفیعی، محمد، ‌1394، مفسران شیعه، تهران، دانشگاه پهلوی.
شفیعیان، روح‌الله، روش تفسیر قرآن به قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی رحمة الله علیه بر اساس دروس استاد حاج شیخ محمد حسن وکیلی، مشهدمقدس، مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام.
صدوق ، ابن بابویه ،1370،اعتقادات الامامیه ، قم ، مرکز نشر کتاب.
صدوق ، ابن بابویه 1371، الاعتقادات، مترجم محمد علی حسنی، تهران، علمیه اسلامیه .
طاهری، حبیب‌الله، 1377، درسهایی از علوم قرآنی، قم، اسوه.
طبری ، 1408 ، جامع البیان عن تأویل ای القرآن ، بیروت ، دارالعلم .
العک ، شیخ خالد عبد الرحمن ، 1414،اصول التفسیر و قواعده ، بیروت ، دار النفائس .
علوی مهر، حسین، 1381، روش‌ها و گرایش‌های تفسیری، قم، اسوه.
عمید زنجانی، عباسعلی، 1367، مبانی و روشهای تفسیر قرآن، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات.
عیاشی ،محمد،1421،تفسیر عیاشی ، قم ، موسسه البعثه .
فیض کاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى، 1415ق، تفسیر الصافی، تهران، مکتبه الصدر.
قرطبی ، محمد بن احمد ،1387، الجامع الاحکام القرآن ، قاهره، دار النشر.
کلینى، محمد بن یعقوب، 1407ق، الکافی، تحقیق: غفاری، علی اکبر ؛آخوندی، محمد، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
گرامی ، سید محمد هادی ، قرائتی تاریخی از تفسیر به رأی و مقایسه آن با دیدگاه مفسر المیزان ، دو فصلنامه علمی و پژوهشی تاریخ نگری و تاریخ نگاری دانشگاه الزهرا ، سال بیستم، دوره جدید، شماره 5، پیاپی 84، 1389.
مجلسی، محمد باقر، 1403، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی .
مروتی، سهراب، 1381، پژوهشی پیرامون تاریخ تفسیر قرآن کریم (سده نخست هجری)، تهران، رمز.
مشار، خان بابا، 1340، مؤلفین کتب چاپى فارسى و عربى از آغاز چاپ تاکنون، بی جا، بی نا.
مکارم شیرازی، ناصر، بی تا، تفسیر برای هرج و مرج ادبی، قم، نسل جوان.
مؤدب، رضا، 1380، روشهای تفسیر قرآن، قم، دانشگاه قم.
مؤدب، رضا ، 1386، مبانی تفسیر قرآن، قم، دانشگاه قم.
نبوی رضوی ، سید مقداد ، دو فصلنامه امامت پژوهی، زمستان 1390، شماره 4.
نجارزادگان، فتح‌الله، 1383، تفسیر تطبیقی(بررسی تطبیقی مبانی تفسیر قرآن و معارفی از آیات در دیدگاه فریقین)، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی.
نسائی ، احمد ، 1411، السنن الکبری ،تحقیق : سلیمان البنداری و سید کسروی حسن ، بیروت ، دار الکتب العلمیه .
هاشمی، سیدحسین، « روش تفسیری مجمع البیان» ،مجله پژوهشهای قرآنی ،دوره 8، شماره پیاپی 29-30.
یدالله‌پور، بهروز، 1383، مبانی و سیر تاریخی تفسیر موضوعی قرآن، قم، دارالعلم.
Schact, Joseph, The Origins of Muhammadan Jurisprudence, Oxford, London, 1959.
Quran and Religious Enlightenment
Volume 2, Issue 1 - Serial Number 3
December 2021
Pages 177-193
Files
History
  • Receive Date: 26 November 2021
  • Revise Date: 04 December 2021
  • Accept Date: 29 November 2021
Share
How to cite
Statistics