رویکرد مقایسه ای دو ترجمه قرآن ابوالفتوح رازی و گرمارودی با تاکید بربعد لفظی و معنوی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته دکتری الهیات، رشته علوم قرآن و حدیث، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی ، نجف آباد ،ایران. مدرس در آموزش و پرورش

چکیده

در تفسیر، ترجمه و تأویل قرآن کریم با  ترجمه آزاد و عدم پایبندی به برخی ظرافت­ها روبه ­رو هستیم؛ از جمله امور بلاغی از حذف، ایصال، فصل، تشبیه، استعاره و کنایه و ... در حد فراوانی استفاده شده است. لذا مترجم باید به این امر دقت و تسلط  کامل داشته باشد. از موارد دیگری که پیش روی ما قرار دارد، تنوع و تفاوت­ های ترجمه و تفسیر قرآن کریم است. دو فرهنگ، دو سلیقه و دو زمان مختلف در رویکردهای ترجمه­ ها تأثیرگذار است و این موارد می­ تواند هم در ذوق پدیدآورندگان مؤثر باشد و هم در دریافت کننده­ ها.  بنابراین، در این پژوهش این نکات بحث برانگیز به آن اشاره شده است. این پژوهش در صدد است که با بهره­ جویی از شیوه توصیفی– تحلیلی و با هدف تبیین رویکرد ترجمه با محوریت دو مترجم و متفکر قرآنی یعنی موسوی گرمارودی و ابوالفتوح رازی پرداخته شود. هدف از انجام این پژوهش اثبات این فرضیه است که در ترجمه و تفسیرهای قرآنی گرمارودی، عامه ­پسند و نزدیک به زبان مردم بودن، سلیس و روان بودن بسیار به چشم می ­خورد و در ترجمه ابوالفتوح رازی، اولین ترجمه و تفسیری است که به زبان دری ارائه شده است و از ابتدای ترجمۀ بخشی از آیات را به دست می­ دهد، آنگاه به تفسیر آنها می ­پردازد.

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم

    1. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی؛(1408ق) تفسیر ابوالفتوح ؛مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
    2. آذرنوش، آذرتاش؛(1375) تاریخ ترجمه از عربی به فارسی (از آغار تا عصر صفوی)، چاپ اول، تهران: انتشارات سروش.
    3. آرامخواه، فاطمه؛(1391) « نقدی بر ترجمه گرمارودی» نشریه مطالعات ترجمه قرآن و حدیث ؛ بهار و تابستان 1396 ، شماره7
    4. محقق، مهدی؛(1344) لسان التنزیل (مؤلف مجهول)؛ تهران: مرکز انتشارات اعلمی و فرهنگی.
    5. حمیدان، احمدمحمد؛(1425 ق) اعراب القرآن الکریم؛ تهران: نشر دارالفارابی للمعارف.
    6. خارچینه، مریم؛( 1391) «مقایسه ترجمه قرآن کریم از نگاه فولادوند و گرمارودی» وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ، دانشگاه سمنان، دانشکده علوم انسانی ، 1391 - [کارشناسی ارشد]
    7. خرمشاهی، بهاءالدین؛(1372) قرآن پژوهی (هفتاد بحث و تحقیق قرآنی)؛ چاپ اول، بی جا: مرکز نشر فرهنگی مشرق.
    8. خرمشاهی، بهاءالدین؛ (1377) دانشنامه قرآن و قرآن­پژوهشی؛ چاپ اول، تهران: دوستان [و] ناهید.
    9. خواجوی، محمد؛( 1369) قران کریم؛ تهران: مولی.
    10. سیوطی، جلال­الدین،؛( بی تا) الاتقان فی علوم القرآن (911ق)؛ بیروت: ناشر داراحیاء التراث العربی.
    11. صافی، محمودبن عبدالرحیم؛( بی تا) الجدول فی اعراب القرآن؛ دمشق- بیروت: دارالرشید مؤسسه الایمان.
    12. طبرسی،ابوعلی الفضل بن الحسن الطبرسی؛ (1373) مجمع البیان؛ تهران: انتشارات ناصرخسرو.
    13. علوی­نژاد، حیدر؛ «بررسی ترجمه ابوالفتوح رازی» نشر مکتب و مقالات قرآنی.؛ بهار 1384 ، شماره 41 ISC.
    14. موسوی گرمارودی، سیدعلی؛(1390) ترجمۀ قرآن­کریم؛ تهران: انتشارات قدیانی.
    15. موسوی گرمارودی، سیدعلی (1390) القرآن الکریم؛ تهران: انتشارات قدیانی.
    16. . موسوی گرمارودی، سیدعلی ( 1368) دستچین؛ تهران، دفتر انتشارات فرهنگ اسلامی، چاپ اول،.
    17. موسوی گرمارودی، سیدعلی قلم­انداز؛ تهران: انتشارات صداوسیما، سروش.
    18. موسوی همدانی، سیدمحمدباقر؛( 1374) ترجمه تفسیرالمیزان؛ قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین، حوزه علمیه قم.