Investigating the Reason for the Introduction of Hadith in Maʻānī al-Akhbār, Focusing on the Perspective of Commentators

Document Type : The scientific research paper

Authors

1 Associate professor, Quran and Hadith Sciences, Payam_e Noor University, Tehran, Iran.

2 Assistant professor, Quran and hadith sciences group, payam-e Noor university, Tehran, Iran.

3 Assistant professor, Islamic Studies sciences group, payam-e Noor university, Tehran, Iran.

4 . Ph.D Student , Department of Qur'an and Hadith, Payame Noor Unvierstiy, Tehran, Iran.

10.30473/quran.2025.74280.1316

Abstract

The reason for the introduction of a hadith refers to the conditions and situations in which the impeccable Imam (AS) took action to express a statement, issue a ruling, or perform an action. Recognizing this context, especially considering the audience, social atmosphere, and cultural background of the time the narration was issued, plays an important role in correctly understanding the concepts of the hadith. The present research, with a descriptive-analytical approach and focusing on Shaykh Ṣadūq's book, Maʻānī al-Akhbār, explains the position of the reason for introduction in the analysis of narrations. Also, the views of Shiʻa and Sunni commentators have been examined to determine their impact on a better understanding of the reason for introduction and the analysis of the content of the narrations. The results show that the late Ibn Bābawayh, using the method of Fiqh al-Hadith, especially relying on the reason for introduction, analyzes the narration and emphasizes avoiding the absolute or inappropriate generalization of the meaning of the narration. In addition, in understanding the reason for the introduction of the hadith, interpretive views should not be ignored, especially when the relevant narration is a point of contention between the two sects.

Keywords

Main Subjects

Article Title [Persian]

بررسی سبب ورود حدیث در معانی الاخبار با محوریت دیدگاه مفسران

Authors [Persian]

  • رحمت اله عبداله زاده, آرانی 1
  • محمدسعید فیاض 2
  • علیرضا موفق 3
  • احمد زینلی 4
1 دانشیارگروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
2 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
3 استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
4 دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
Abstract [Persian]

سبب ورود حدیث به معنای شرایط و موقعیتی است که معصوم (ع) در آن به بیان سخن، صدور حکم یا انجام عملی اقدام کرده است. شناخت این زمینه، به‌ویژه با در نظر گرفتن مخاطب، فضای اجتماعی و بستر فرهنگی زمان صدور روایت، نقش مهمی در فهم صحیح مفاهیم حدیثی ایفا می‌کند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی‌ـ‌تحلیلی و با محوریت کتاب معانی الأخبار شیخ صدوق (ره)، به تبیین جایگاه سبب ورود در تحلیل روایات می‌پردازد. همچنین، دیدگاه‌های مفسران شیعه و اهل سنت بررسی شده تا میزان تأثیر آن‌ها در فهم بهتر سبب ورود و تحلیل محتوای روایات مشخص گردد. نتایج نشان می‌دهد که مرحوم ابن‌بابویه با بهره‌گیری از روش فقه‌الحدیثی، به‌ویژه با اتکا بر سبب ورود، روایت را مورد تحلیل قرار داده و بر پرهیز از اطلاق یا تعمیم نا به‌جای مفاد روایت تأکید می‌کند. علاوه بر این، در فهم سبب ورود حدیث، نباید دیدگاه‌های تفسیری را نادیده گرفت، به‌ویژه هنگامی که روایت مربوطه محل اختلاف میان دو فرقه باشد.

Keywords [Persian]

  • سبب ورود حدیث
  • تفاسیر
  • شیخ صدوق
  • معانی الأخبار

References

Abū Ḥayyān, M. (1999 AD/1420 AH). al-Baḥr al-Muḥīṭ fī al-Tafsir. Beirut: Dar al-Fikr.
Ale Taha, H. (2018 AD/1398 SH). "Reasons for Issuing Social Ethics Sermons in Nahj al-Balaghah and Its Impact on Understanding the Audience." Faculty of the University of Islamic Denominations.
Ashkiwari, M. (1953 AD/1373 AH). Tafsir Sharif Lahiji. Tehran: Daftar Nashr Dad.
ʻAyyāshī, M. (1960 AD/1380 AH). al-Tafsir (Tafsir al-ʻAyyāshī). Tehran: Maktabah al-'Ilmiyyah al-Islamiyyah.
Baghawī, H. (1999 AD/1420 AH). Tafsir al-Baghawī al-Musammā Maʻālim al-Tanzīl. Beirut: Dar Ihya al-Turath al-Arabi.
Baḥrānī, H. (1994 AD/1415 AH). al-Burhān fī Tafsir al-Quran. Qom: Mu'assasat al-Ba'tha, Islamic Studies Department.
Boroujerdi, M. (1987 AD/1366 AH). Tafsir Jāmiʻ. Sixth Edition. Tehran: Ketabkhaneh Sadr.
Darwaza, M. (2000 AD/1421 AH). al-Tafsir al-Hadith: Tartīb al-Suwar Ḥasab al-Nuzūl. Second Edition. Beirut: Dar al-Gharb al-Islami.
Ḥuwayzī, A. (1994 AD/1415 AH). Tafsir Nūr al-Thaqalayn. Fourth Edition. Qom: Esmaeilian.
Ibn ʻAbd al-Salām, A. (2008 AD/1429 AH). Tafsir al-ʻIzz ibn ʻAbd al-Salām. Beirut: Dar al-Kutub al-'Ilmiyya.
Ibn Abī Ḥātam, A. (1998 AD/1419 AH). Tafsir al-Qur'an al-ʻAẓīm. Third Edition. Riyadh: Maktabat Nizar Mustafa al-Baz.
Ibn ʻAṭīyya, A. (2001 AD/1422 AH). al-Muḥarrar al-Wajīz fī Tafsir al-Kitāb al-ʻAzīz. Beirut: Dar al-Kutub al-'Ilmiyya.
Ibn Bābawayh, M. (1967 AD/1387 AH). ʻUyūn Akhbār al-Riḍā. (Lajoordi, M. Res). Tehran: Jahan.
Ibn Bābawayh, M. (1977 AD/1398 AH). Maʻānī al-Akhbār. (Shaykhi, H. Trans). Fifth Edition. Qom: Armaghan Tooba.
Ibn Ḥajar al-Haytamī, A. (1996 AD/1417 AH). al-Ṣawāʼiq al-Muḥriqa ʻalā Ahl al-Rafḍ wal Ḍalāl wal Zandaqa. Lebanon: Mu'assasat al-Risala.
Ibn Kathīr, I. (1998 AD/1419 AH). Tafsir al-Qur'an al-ʻAẓīm (Ibn Kathīr). Beirut: Dar al-Kutub al-'Ilmiyya.
Ibn Manẓūr, M. (1993 AD/1414 AH). Lisān al-ʻArab. Third Edition. Beirut: Dar al-Fikr for Printing, Publishing and Distribution, Dar Sader.
Jazāyirī, N. (1968 AD/1388 AH). ʻUqūd al-Marjān fī Tafsir al-Quran. Qom: Noor Wahy.
Makarim Shirazi, N. (1992 AD/1371 SH). Tafsir Nemooneh. Tenth Edition. Tehran: Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
Masoudi, A. (2010 AD/1389 SH). Hadith Understanding Textbook. Qom: Za’er.
Masoudi, A. (2012 AD/1391 SH). In the Light of the Hadith. Qom: Dar al-Hadith.
Māturīdī, M. (2005 AD/1426 AH). Ta'wilāt Ahl al-Sunnah (Tafsir al- Māturīdī). Beirut: Dar al-Kutub al-'Ilmiyyah.
Mehrizi, M. (2010 AD/1390 SH). Hadith Studies. Qom: Dar Al-Hadith Scientific and Cultural Institute.
Muslim ibn Ḥajjāj. (1991 AD/1412 AH). Ṣaḥīḥ Muslim. Qom: Dar al-Hadith.
Nīshābūrī, M. (1994 AD/1415 AH). Ījāz al-Bayān ʻan Maʻānī al-Quran. Beirut: Dar al-Gharb al-Islami.
Qummī Mashhadī, M. (1948 AD/1368 AH). Tafsir Kanz al-Daqāʼiq wa Baḥr al-Gharāʼib. Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance.
Qummī, A. (1943 AD/1363 AH). Tafsir al-Qummī. Third Edition. Qom: Dar al-Kitab.
Qurṭubī, Sh. (1984 AD/1405 AH). Tafsir al-Qurṭubī. Beirut: Dar Ihya' al-Turath al-'Arabi.
Rāzī, F. (1999 AD/1420 AH). al-Tafsir al-Kabīr (Mafātīḥ al-Ghaib). Third Edition. Beirut: Dar Ihya al-Turath al-Arabi.
Ṭabarānī, S. (2008). al-Tafsir al-Kabīr: Tafsir al-Quran al-ʻAẓīm (al-Ṭabarānī). Jordan: Dar al-Kitab al-Thaqafi.
Ṭabarī, M. (1991 AD/1412 AH). Jāmiʻ al-Bayān fī Tafsir al-Quran (Tafsir al-Ṭabarī). Beirut: Dar al-Ma'rifah.
Ṭabāṭabāʼī, M. (1995 AD/1374 SH). Tafsir al-Mīzān. (Mousavi, M. Trans). Fifth Edition. Qom: Seminary Teachers' Association.
Ṭabrisī, F. (1952 AD/1372 AH). Majmaʻ al-Bayān. (Rasouli H; Yazdi Ṭabāṭabāʼī. Ed). Tehran: Dar al-Ma'rifah.
Ṭabrisī, F. (n.d.). Tafsir Majmaʻ al-Bayān. (Nouri Hamedani, H. Trans). Tehran: Farahani.
Thaʻlabī, A. (2001 AD/1422 AH). al-Kashf wal Bayān al-Maʻrūf Tafsir al-Thaʻlabī. Beirut: Dar Ihya al-Turath al-Arabi.
Yūsufī Ghrawī, M. (1993 AD/1372 AH). Ᾱyāt al-Anwār fī Faḍāʼil al-Nabī wa Ᾱlihī al-Aṭhār (AS). Qom: Dar al-Nashr Islam.
Zabīdī, M. (1993 AD/1414 AH). Tāj al-ʻArūs min Jawāhir al-Qāmūs. (Shiri, A. Ed). First Edition. Beirut: Dar al-Fikr.
Zabīdī, M. (2007 AD/1428 AH). al-Taysīr fī al-Tafsir lil Quran bi Riwāyat Ahl al-Bayt. Beirut: Dar al-Mahajjah al-Bayda'.
Zamakhsharī, M. (1986 AD/1407 AH). al-Kashshāf ʻan Ḥaqāʼiq Ghawāmiḍ al-Tanzīl wa ʻUyūn al-Aqāwīl fī Wujūh al-Taʼwīl. Third Edition. Beirut: Dar al-Kitab al-Arabi.
Ᾱli Ghāzī, A. (1962 AD/1382 AH). Bayān al-Maʻānī. Damascus: Matba'at al-Taraqi.
Ᾱlūsī, M. (1994 AD/1415 AH). Rūḥ al-Maʻānī fī Tafsir al-Qur'an al-ʻAẓīm wa al-Sabʻ al-Mathānī. Beirut: Dar al-Kutub al-'Ilmiyya.
Quran and Religious Enlightenment
Volume 6, Issue 1 - Serial Number 11
September 2025
Pages 153-166

Files

History

  • Receive Date: 14 April 2025
  • Revise Date: 07 May 2025
  • Accept Date: 19 July 2025

Share

How to cite

Statistics